زینب نادری زاده - دانشجو دکتری، گروه علوم خاک، دانشگاه صنعتی اصفهان
شمس اله ایوبی - دانشیار، گروه علوم خاک، دانشگاه صنعتی اصفهان
حسین خادمی - استاد، گروه علوم خاک، دانشگاه صنعتی اصفهان

فلزات سنگین با اتصال به ذرات گرد و غبار قادرند در مقیاس وسیعی منتشر شوند و خطرات زیستمحیطی جدی ایجاد نمایند. هدف این پژوهش ارزیابی آلودگی فلزات سنگین مانند روی و آهن در گرد و غبارهای بخشی از استان بوشهر بود. بدین منظور از شاخصهای آلودگینظیر فاکتور غنیشدگی، فاکتور آلودگی و شاخص بار آلودگی استفاده شد تا میزان آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبارهای منطقهصنعتی عسلویه، شهر بوشهر و ترانسکت بین این دو شهر به عنوان منطقه غیر شهری تعیین گردد. 50 نمونه گرد و غبار به صورت خشک از روی برگهای نخل جمعآوری و غلظت کل روی و آهن نمونهها تعیین شد. نتایج نشان داد گرد و غبار هر سه منطقه از لحاظ عناصر روی و آهن غنی شدهاند. مقدار فاکتور آلودگی نشان میدهد که گرد و غبار منطقه عسلویه و شهر بوشهر از لحاظ عنصر روی در کلاسآلودگی زیادقرار دارد. به نظر میرسد عوامل انسانی از جمله ترافیک شهر بوشهر و گسترش صنعت در منطقه عسلویه عامل افزایش آلودگی گرد و غبارها به عنصر روی بوده است. شاخص بار آلودگی در گرد و غبارهای هر سه منطقه بالای یک است که نشان دهنده آلوده بودن گرد و غبارها به فلزات سنگین میباشد. وجود مقادیر بالای این فلزات در گرد و غبارهای اتمسفری منطقه میتواند خطرات جدی برایمردم منطقه ایجاد نماید. علاوه براین، انتقال گرد و غبار در اتمسفر و رسیدن آن به آبهای دریایی باعث ورود فلزات سنگین زیادی به درون آب دریاها میشود. داشتن بیشترین مرز آبی با خلیج فارس و نقش چشمگیر آبزیان در سبد غذایی مردم استان بوشهر، خطر آلودگی این فلزات را دو چندان میکند. بنابراین توجه جدی به رعایت استانداردهای زیستمحیطی در منطقه صنعتی عسلویه و گسترش حمل و نقل عمومی در شهر بوشهر جهت کاهش ورود آلایندهها به اتمسفر و افزایش شاخصهای سلامت ضروری به نظر میرسد

گرد و غبار، فلزات سنگین، فاکتور غنی شدگی، فاکتور آلودگی، شاخص بار آلودگی