احمد بای بوردی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی
ابراهیم لاهوتی ارزنق - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی
صفدر محمدی کیا - محقق موسسه تحقیقات خاک و آب کشور
وصدقعلی زمانی - محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی

مصرف گسترده کودهای شیمیایی مانند نیتروژن، فسفر و عدم مصرف کودهای دارای عناصر کم مصرف و وجود خاک‌های آهکی باماده آلی کم سبب تشدید کمبود عناصر کم مصرف در خاکهای زیر کشت غلات کشور گردیده است. به دلیل این‌‌که میزان کوددهی و مکانیزم جذب عناصر غذایی در شرایط شور متفاوت از شرایط غیر شور می‌باشد.بنابراین به منظور بررسی بیشتر، چهار آزمایش در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خسروشهر از نظر تأثیر مقادیر متفاوت عناصر کم مصرف در شرایط شور بر روی کلزا در سال زراعی 90-1389 صورت گرفت. در این پژوهش هر آزمایش بصورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در کرتهای 10 متر مربعی پیاده گردید. در هر آزمایش سطوح مختلف یکی از عناصر کم مصرف آهن، روی و منگنز در 4 تیمار: 1- شاهد (بدون مصرف عنصر کم مصرف) 2- تیمار توصیه شده (12 کیلوگرم در هکتار آهن خالص، 12 کیلوگرم روی خالص، 14 کیلوگرم در هکتار منگنز) 3- تیمار 50 درصد کمتر از مقدار توصیه شده (6 کیلوگرم در هکتار آهن، 6 کیلوگرم در هکتار روی، 7 کیلوگرم در هکتار منگنز) 4- تیمار 50 درصد بیشتر از مقدار توصیه شده (18 کیلوگرم در هکتار آهن، 18 کیلوگرم در هکتار روی، 21 کیلوگرم در هکتار منگنز) بکار برده شد. کود نیتروژن از منبع اوره، فسفر از منبع سوپر فسفات تریپل و بقیه کودهای پتاسه و عناصر کم مصرف از منبع سولفاتی بکار برده شد. هدایت الکتریکی خاک محل آزمایش 4/6 دسی زیمنس بر متر و آب آبیاری 5218 میکروموس بر سانتی‌متر بود. با توجه به نتایج آزمایش اول تأثیر سطوح آهن بر عملکرد دانه، عملکرد کاه، وزن هزار دانه، تعداد غلاف در واحد سطح معنی‌دار نبود. تأثیر سطوح مختلف آهن بر تعداد دانه در بوته، غلظت آهن، روی و منگنز در دانه (فرمول در متن اصلی مقاله) معنی‌دار بود. با توجه به نتایج به دست آمده از آزمایش‌ها در شرایط شور، برای به دست آوردن عملکرد مطلوب بایستی بیشتر از شرایط غیرشور نسبت به مصرف کود دارای عناصر کم مصرف اقدام نمود.

کلزا، شوری، آهن، منگنز، عملکرد، اجزاء عملکرد