اثرات جایگزینی کامل روغن ماهی با روغن های گیاهی بر پارامترهای رشد ،کارایی غذا و پروفایل اسید های چرب عضله ماهیان قزل آلا رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss)

هدف از انجام این پژوهش ارزیابی اثرات جایگزینی کامل روغن ماهی با روغن گیاهی بر پارامترهای رشد، تغذیه، ترکیب شیمیایی و پروفایل اسید چرب ماهی قزل آلای رنگین کمان (با وزن متوسط 06/0 50/63) طی یک دوره 50 روزه می باشد. جیره غذایی ایزونیتروژنیک و ایزولیپیتیک شامل 100% روغن ماهی ، 100% روغن سویا، 100% روغن آفتابگردان و100% روغن کانولا با سه تکرار برای تغذیه ماهی قزل آلا استفاده شد. بر اساس نتایج حاصله تفاوت معنی داری در پارامترهای وزن نهایی، افزایش وزن بدن، درصد افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی، نسبت کارایی پروتئین و ترکیب شیمیایی لاشه (پروتئین کل، چربی کل، رطوبت، خاکستر) مشاهده نگردید(05/0P>). در تحقیق حاضر ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺗﺮﻛﻴﺐ اﺳﻴﺪﻫﺎی ﭼﺮب لاشه ﻣﺎﻫﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد اﻧﻌﻜﺎﺳﻲ از ﺗﺮﻛﻴﺐ اﺳﻴﺪﻫﺎی ﭼﺮب ﻣﻨﺎﺑﻊ ﭼﺮﺑﻲ افزوده ﺷﺪه ﺑﻪ جیره ﻫﺎی ﻏﺬاﻳﻲ ﺑﻮد. جایگزین نمودن کامل روغن ماهی با روغنهای گیاهی به طور مشخص باعث کاهش محتوای اسیدهای چرب امگا-3 به ویژه ایکوزاپنتانوئیک اسید(EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید(DHA) و افزایش اسیدهای چرب 6-ω نظیر لینولئیک اسید شد. بیشترین میزان اسید چرب امگا-3، EPA و DHA در لاشه ماهیان قزل آلا تغذیه شده با جیره حاوی 100% روغن ماهی مشاهده شد(05/0 ≥ P). محتوای اسید چرب EPA و DHA در لاشه ماهیان قزل آلا تغذیه شده با جیره حاوی 100% روغن کانولا، روغن سویا و روغن آفتابگردان اختلاف معنی داری با هم نداشتند(05/0P>). بیشترین نسبت ω-3/ω-6 در فیله ماهیان تغذیه شده با 100 درصد روغن ماهی اندازه گیری شد (05/0 ≥ P). اختلاف معنی داری بین تیمارهای روغن گیاهی از نظر نسبت ω-3/ω-6 مشاهده نشد(05/0P>). مقدار این نسبت در تمامی تیمارها از نسبت توصیه شده توسط متخصصان تغذیه (25/0) بیشتر بود. نسبت PUFA/SFA شاخص کلیدی و مهم برای بررسی ارزش تغذیه ای ماهی است. در این تحقیق مقدار شاخص PUFA/SFA در تیمار روغن کانولا و آفتابگردان بالاترین میزان را در خود داشته و کمترین میزان درتیمار روغن ماهی مشاهده شد. نسبت PUFA/SFA برای تمامی تیمارها بیشتر از نسبت توصیه شده توسط HMSO(45/0 >) بود. بر اساس نتایج پارامترهای رشد و ترکیب شیمیایی حاصل از این تحقیق به جهت حفظ سطوح مناسبی از اسیدهای چرب امگا 3 نظیر EPA و DHA که در سلامت انسان بسیار موثر است ترکیبی از روغن گیاهی در کنار روغن ماهی در جیره ماهی قزل آلا پیشنهاد می شود.

Keywords:

روغن ماهی , روغنهای گیاهی , رشد , اسید چرب , قزل آلای رنگین کمان