محمدرضا مالکی مقدم - دانشجوی دکتری تکثیر و پرورش آبزیان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
نجمه شیخ زاده - دانشیار گروه دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تبریز
کوروش سروی مغانلو - استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

در این پژوهش اثرات سطوح مختلف کل ازت فرار جیره ای (TVN) و سطوح هیستامین جیره ای به عنوان شاخصه های فساد دکربوکسیلاسیون اسیدهای آمینه منابع پروتئین حیوانی موجود در جیره های غذایی بر روی فاکتورهای ایمنی غیر اختصاصی و همچنین عملکرد رشد ماهیان قزل آلای رنگین کمان با وزن 9±150 گرم که به تعداد 40 عدد بازای هر استخر آزمایشی بودند سنجیده شد. چهار جیره همسان از لحاظ انرژی قابل هضم ، پروتئین خام و اجزای ثابت جیره و متفاوت از لحاظ سطح ازت فرار و هیستامین (با توجه به مقادیر استفاده از پودر ماهی کهنه و پودر ضایعات کشتارگاهی کهنه ) فرموله شد. جیره شاهد بر اساس پودر ماهی کیلکای تازه حاوی 65/3 مگاکالری انرژی قابل هضم بر کیلوگرم، پروتئین خام 40 درصد، مقدار کل ازت فرار 56 میلی گرم بر 100 گرم و سطح هیستامین 2/1 میلی گرم بر 100 گرم، جیره آزمایش شماره 1 حاوی کل ازت فرار 75 میلی گرم بر 100 گرم و سطح هیستامین 6/1 میلی گرم بر 100 گرم، جیره شماره 2 حاوی کل ازت فرار 102 میلی گرم بر 100 گرم و سطح هیستامین 15/2 میلی گرم بر 100 گرم، جیره آزمایشی شماره 3 حاوی کل ازت فرار 128 میلی گرم بر 100 گرم و سطح هیستامین 8/2 میلی گرم بر 100 گرم تنظیم گردیدند که در طول مطالعه 76 روزه در قالب طرح کاملا تصادفی چهار تیمار در چهار تکراردر 16 استخر آزمایشی در اختیار ماهیان آزمایشی قرار گرفت. هیچ تفاوت معنی داری در عملکرد رشد شامل نرخ رشد ویژه، اسکور بدنی، مصرف خوراک، افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی مشاهده نشد. محتوای پراکسیداز سرمی و قدرت باکتری کشی در هیچ کدام از گروه ها تغییری نیافت. فعالیت ضد تریپسین وابسته به آلفا-آنتی پروتئاز در جیره شماره 3 به صورت معنی داری کاهش یافت و فعالیت آنتی پروتئاز کل نیز در تمام تیمار ها نسبت به جیره کنترل کاهش معنی داری را نشان داد (P<0/05). پروتئین کل سرم در تمام تیمارها کاهش یافت (P<0/05)درحالیکه ایمونوگلوبولین کل سرم و فعالیت لیزوزیم در هیچ کدام از تیمارها تغییری را نشان نداد. در کل، وجود سطوح بالاتر کل ازت فرار 75 میلی گرم بر 100 گرم و 6/1 میلی گرم بر 100 گرم هیستامین جیره ای بدون تاثیر در ایندکسهای رشد، سه پارامتر مربوط به سیستم ایمنی را کاهش داد (P<0/05) درحالیکه که سطوح پایینتر آن در مقایسه با گروه کنترل اثر کمی بر سیستم ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان داشت.

ازت فرار، هیستامین، آنتی پروتئاز، قزل آلای رنگین کمان، سیستم ایمنی