فاطمه رضوانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، صندوق پستی:۱۳۱۱-۷۹۱۵۹
علیرضا سالارزاده - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، صندوق پستی:۱۳۱۱-۷۹۱۵۹
فلورا محمدی زاده - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس، صندوق پستی:۱۳۱۱-۷۹۱۵۹

گونه های خیار دریایی خانواده Holothuridae جزء گونه های تجاری جهان می باشند. با توجه به ارزش تجاری گونه شنی Holothuria Scabra ، در این مطالعه، بررسی زیست شناسی تولید مثل خیار دریایی گونه شنی از آذر 91 تا آبان 92 به مدت یکسال، در منطقه قشم هرمزگان، در خلیج فارس، مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه ماکروسکوپی بررسی رنگ غدد جنسی، اندازه گیری طول و قطر آن ها و تعیین فصل تخم ریزی مورد نظر بود. جهت مطالعات هیستولوژیک و مورفومتریک غدد جنسی، پس از انجام مراحل آماده سازی نمونه های بافتی به روش معمول، مقاطع پارافینی 5 میکرونی تهیه شده، با رنگ های هماتوکسیلین – ائوزین مورد رنگ آمیزی قرار گرفتند، قطر توبول های غدد جنسی با میکرومتر عدسی چشمی و با بزرگنمایی 4×، در سه ناحیه ابتدا، میانه وانتهای توبول، اندازه گیری شد. غدد جنسی از توبول های رشته ای تشکیل شده که در گونه مذکور، در ماده ها نارنجی - قرمز رنگ و در نرها سفید- کرمی می باشد. با برسی ماکروسکوپی و میکروسکوپی 5 مرحله رسیدگی جنسی تعیین گردید: 1) رشد اولیه، 2) رشد یافته 3) رشد پیشرفته 4) رسیده یا بالغ 5) پس از تخم ریزی. نتایج نشان داد فصل زمستان فصل اصلی تولید مثل این گونه در آب های منطقه قشم می باشد. همبستگی بین شاخص گناد و فصول مختلف اختلاف معنی داری را نشان داد(P>0.05).

زیست شناسی تولید مثل، H.scabra، هرمز گان، قشم، خلیج فارس