بررسی ساختار سنتی مدیریت توزیع آب و راهکارهای بهبود آن (مطالعه موردی: اراضی پایاب سد دوستی سرخس)

تبیین چگونگی تغییر ساختارهای سنتی به ساختارهای نوین یکی از راهکارهای مدیریتی در مواجهه و سازگاری با ابعادمختلف کم آبی در اقلیمهای خشکی نظیر دشت سرخس میباشد که تاکنون در این منقطه علیرغم اهمیت آن کمتر به آنپرداخته شده است. در این خصوص ارتقاء جایگاه و تقویت ساختار سنتی مدیریت توزیع آب به عنوان یکی از حلقه های اتصالزنجیره مدیریت یکپارچه منابع آب که در تشکلات بومی-مردمی تجلی مییابد، ضروری به نظر میرسد. نتایج حاصله حاکی ازوجود ارتباط معنادار بین نوع نظامهای مالکیت بر اراضی طی دوره های تاریخی و چگونگی شیوههای مدیریت توزیع اعمال شدهدر آن میباشد، به طوریکه بروز اختلافات مالکیتی بین آستان قدس و مردم سبب تغییر در نحوه توزیع آب در دشت سرخسگردیده و به تدریج مدیریت کلان مشارکت مدار مردمی که به واسطه آستان قدس به صوری، چون لایروبی انهار سنتی اعمالمیشده، جای خود را به مدیریت خرد بر چاههای محفوره داد. به علاوه با توجه به اینکه در منطقه هر دو منبع آب سطحی وزیرزمینی موجود میباشد، لذا پیشنهاد میگردد جهت ارتقاءکیفیت مدیریت منابع آب از گزینه تلفیق آبهای سطحی وزیرزمینی جهت مصارف کشاورزی نیز استفاده گردد.

Keywords:

ساختار سنتی توزیع آب , سد دوستی , مدیریت منابع آب , نظامهای مالکیت اراضی