معصومه دهقانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بحران دانشگاه شهید باهنر کرمان
علی مهاجروطن - کارشناس مسئول مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گلستان
اسدالله خواهنده کارنما - استاد یار گروه آموزشی مدیریت دانشگاه شهید باهنر کرمان
مهدی کاظمی - دانش یار گروه آموزشی مدیریت دانشگاه شهید باهنر کرمان

بلایا و فجایع از جمله معضلات بزرگ جوامع بشری هستند، که پیامدهای روانی و اجتماعی ناشی از آنها به طور مستقیم سلامت جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد. با وجود اینکه تاثیرات طولانی مدت زلزله جدی بنظر میرسد، ولی کمتر به این مهم پرداخته شده است. لذا در این پژوهش تصمیم گرفتیم به بررسی اثرات فردی و اجتماعی طولانی مدت بر وضعیت زندگی کودکان بازمانده زمین لرزه بم بعد از گذشت 10 سال بپردازیم.روش اجرا: این مطالعه از نوع توصیفی و روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. ابزار گرد آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد شده می باشد، که از تحقیقات مشابه بهره برداری شده است. و با مراجعه به مدارس مقاطع مختلف شهر بم اطلاعات جمع آوری گردیده است. مبنای ورود به مطالعه سکونت در شهر بم در زمان زلزله و تجربه زلزله بوده است.یافته ها: از مجموع 200 دانش آموز مورد بررسی 145 نفر سابقه سکونت و تجربه زلزله را داشته اند. کمترین سن 12 سال و بیشترین سن 25 سال بوده است. 9/86% (126 نفر) محل سکونتشان آسیب دیده بود. 8/82 % (120نفر) حداقل یکی از بستگان خود را از دست داده اند، که 2/75% اعلام کرده اند که از بستگان درجه اول و دوم بوده است. فقط 9/15% ( 23 نفر) اظهار داشته اند که خدمات مشاوره به آنان ارائه گردیده است.9/86% (126 نفر) اعلام نموده اند که هنوز به زلزله فکر می کنند و 1/53% (77 نفر) به راحتی عصبانی و وحشت زده می شوند.نتیجه گیری: حوادث غیرمترقبه ای همچون زلزله می تواند آثار مخرب طولانی مدت بر سلامت روانی و تحول افراد بخصوص کودکان داشته باشد، برنامه ریزی جامع و داشتن یک دستورالعمل و نیز حمایت های طولانی مدت باعث کاهش این اثرات میگردد.

زلزله، سلامت روان، اثرات روانی - اجتماعی