رضا مهدوی - شهردار منطقه یک شهرداری اسلامشهر، دانشجوی دکتری اقلیم شناسی شهری، دانشگاه خوارزمی کرج

گرمایش جهانی و بحث تغییر اقلیم ناشی از فعالیت های بشر یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیست است که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را بخود جلب کرده است. در حال حاضر این حقیقت که فعالیت های بشر وضعیت جو کره زمین را تغییر میدهد به وضوح روشن است. هرچند با توجه به ابعاد گسترده کره زمین امکان وقوع چنین تغیراتی بعید به نظر میرسد اما در عمل شاهد بروز این تحولات مخرب زیست محیطی بر تنوع زیستی اکوسیستم های مختلف کره زمین، مباحث کشاورزی و منابع طبیعی، شبکه های هیدرولوژیکی، مسائل اقتصادی و اجتماعی هستیم. خطر گرم شدن زمین در مجمع ملل مطرح و نخستین کنفرانس آب و هوای جهان در 1979برگزار شد. پیدایش و گسترش نظریه تغییر آب و هوا در محافل علمی با موضوع اتمسفر و پدیده گلخانه ای آغاز و مورد بحث و بررسی قرارگرفت، سال1988هیئت بین الدولIPCC با همکاری برنامه محیط زیست ملل متحد UNEP و سازمان هواشناسی جهانیWMO تشکیل گردید و اولین دستاورد علمی مهم این هیئت«ارزیابی علمی روند گرم شدن جهان» بود. در این مقاله به روش تحلیلی - توصیفی پس از معرفی اجمالی پدیده گرمایش جهانی و اثرات گازهای گلخانه ای، به بررسی اولین و دومین گزارش ملـی طرح تغییرات اقلیم در ایران شامل: شرایط ملی کشور، موجودی گازهای گلخانه ای، سیاستهای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، عواقب و پیامدهای تغییرات اقلیمی اشاره شده است. کل انتشار گاز دی اکسیدکربن از بخش های مختلف کشور در سال 1994حدود 342 و سال2000حدود 375 میلیون تن بوده است که بخش انرژی حدود 84% و 90% در حالیکه به ترتیب سال بخش صنعت 7%-8% و جنگل 9%-2% تولید نموده اند. کل انتشار معادل دی اکسید کربن گازهای گلخانه ای در کشور در سال 1994 برابر 417 و سال2000 حدود491 میلیون تن میباشد. سهم بخش انرژی کشور در تولید معادل دی اکسیدکربن گازهای گلخانه ای 77% درصورتی که بخش مواد زائد با 2% کمترین سهم را درتولید میزان فوق داشته است. نکته مهم آنکه بخش جنگل در ایران که دارای سهم 8% از کل تولید معادل دی-اکسیدکربن است (تقریباً برابر با سهم مواد زائد و صنعت) خود به یک منبع انتشار تبدیل شده است. این خلاف روندی است که در اکثر کشورها ملاحظه می گردد، چراکه در اکثر کشورها بخش جنگل بعنوان چاهک( Sink) گازهای گلخانه ای محسوب می شود در پایان پس از جمع بندی نسبت به ارایه پیشنهادات و تاکید بیشتر بر لزوم اجرای روشهای موثر موجود، اقدام شده است.

هیئت بین الدول، تغییرات اقلیم، گرمایش جهانی، گازهای گلخانه ای