عاطفه آدینه فر - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات واحد آذربایجان شرقی

تالاب گاوخونی یکی از با ارزش ترین تالاب های بین المللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر می باشد که در منتهی الیه رودخانه زاینده رود واقع شده و حجم اعظم آب ورودی به آن از طریق این رودخانه تأمین می گردد. گاوخونی در گ ذشته از لحاظ تنوع پوشش گیاهی و آبزیان و حیات وحش، گاوخونی به مراتب غنی تر از حال بوده و جانورانی مانند: گورخر، آهو، یوزپلنگ، خوک و پرندگانی شبیه فلامینگو، مرغابی، آنقوت، تنجه، غاز خاکستری و ... در آن به وفور وجود داشته است. رنگ سرخ و زیبای تالاب به دلیل زندگی یک نوع سخت پوست به نام ارتمیاسالیا است. بیش از سی نوع پوشش گیاهی نیز در تالاب وجود دارد از جمله تاغ، گز، اشک، گون، شور، پرند، قیچ و ... که اکنون تنها درختان گز و نیزراها به چشم می خورد. گاوخونی در حال حاضر به دلیل صید و شکار بی رویه از یک طرف و آلودگی و کاهش شدید آب در نتیجه ورود فاضلاب ها و احداث سد زاینده رود از طرف دیگر روز به روز از تعداد پرندگان وحوش آن کاسته شده و به مرحله نابودیه کامل رسیده است. افزون بر آن افزایش بهره برداری از آب زاینده رود جهت مصارف کشاورزی، صنعت و نوشیدن، همانند پروژه عظیم آب رسانی به یزد باعث افت شدید آب ورودی به تالاب شده است و اکوسیستم تالاب را در معرض مرگ تدریجی قرار داده است. به دلیل خشکسالی سالهای اخیر، استفاده بی رویه از آب زاینده رود و به دنبال آن گرمای شدید هوا، آتش سوزیهایی رخ داده است که عمده پوشش گیاهی منطقه را نابود ساخته است.

تالاب، گاوخونی، اکوسیستم، زاینده رود