جلیل سرهنگ زاده - استادیار گروه محیط زیست دانشگاه اردکان
محمدحسین ایران نژاد پاریزی - استادیار گروه محیط زیست دانشگاه یزد

پناهگاه حیات وحش بوروئیه در جنوب استان یزد و در شهرستان خاتم در محدوده 26'59˚53 تا 00'22˚54 طول شرقی و 50'55˚29 تا 15'16˚30 عرض شمالی و در دامنه ارتفاعی 1600 تا 2800 متر از سطح دریا واقع شده و بخش عمده آن را مناطق کوهستانی و بخش دیگر را اراضی دشتی بیابانی به خود اختصاص داده است با توجه به شرایط حاکم بر منطقه هیچگونه آبادی با سکنه دائمی در داخل آن وجود ندارد. این منطقه بر اساس طبقه بندی اقلیمی دومارتن در دو طبقه اقلیمی خشک و نیمه خشک قرار داشته و میانگین سالانه دما در منطقه بین 10 تا 18 درجه سانتیگراد و میزان بارندگی بین 200 تا 330 میلی متر در نوسان است. منابع آب در منطقه بوروئیه عمدتاً زیرزمینی بوده و استفاده از آبهای سطحی به دلیل شرایط اقلیمی حاکم بر منطقه محدود می باشد و تأمین آب حیات وحش توسط چشمه ها و قنات ها و آبشخورها و سنگابها صورت می گیرد. در منطقه بوروئیه مجموعاً 96 گونه گیاهی شناسایی شده است که 13 گونه در فهرست Red Data Book of Iran آمده است. ارزش حفاظتی 12 گونه Lower Risk مشخص شده است و خطر کمتری آنها را تهدید می کند و تنها گونه Ferula asssa-foetida دارای ارزش حفاظتی Endangered می باشد و در معرض خطر انقراض قرار دارد. در پناهگاه حیات وحش بوروئیه 26 گونه پستاندار شناسایی شده است که 9 گونه بعنوان اولویت های حفاظتی معرفی می گردد که شامل گونه های قوچ و میش، کل و بز، حبیر، شاه روباه، روباه شنی، گرگ، خرس قهوه ای، کاراکال و پلنگ می باشند. در این منطقه 65 گونه پرنده شناسایی شده است که 11 گونه واجد ارزش حفاظنی هستند که شامل بالابان، شاهین، دلیجه، شاه بوف، جغد کوچک، هوبره، عقاب دوبرادر، عقاب شاهی، سارگپه پابلند، دال و عقاب طلایی می باشند.

یزد، بوروئیه، پناهگاه حیات وحش، وضعیت زیستی