سیدحسین میرموسوی - استادیار گروه جغرافیای دانشگاه زنجان
هوشنگ آبختی - کارشناسی ارشد اقلیم شناسی دانشگاه زنجان
ندا خائفی - کارشناسی ارشد اقلیم شناسی دانشگاه زنجان

اکثر مخاطرات طبیعی که محیط را مورد تهاجم قرار داده و به سمت ناپایداری سوق می دهند، به مخاطرات طبیعی ناشی از پدیده های افراطی جوی اختصاص دارد. یکی از این مخاطرات طبیعی بارش تگرگ می باشد ک ه خسارات بسیار سنگینی را بر بخش های مختلف اقتصادی، تأسیساتی و کشاورزی وارد می کند. با توجه به تنوع شرایط آب هوایی ایران، رخداد این پدیده در نقاط مختلفی مشاهده شده است. شمال غرب ایران به خصوص استان زنجان نیز از این پدیده در امان نبوده در این راستا این پژوهش به بررسی توزیع زمانی و مکانی بارش تگرگ در استان زنجان پرداخته است. به همین منظور از داده های 5 ایستگاه سینوپتیک در طی دوره آماری 12 ساله (2010-1999) استفاده گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که در دوره 12 ساله بیشترین فراوانی بارش تگرگ مربوط به ایستگاه های زنجان، خدابنده و خرمدره می باشد. در مقابل ایستگاه های ماهنشان و آب بر از کمترین فراوانی بارش تگرگ در فصل بهار و ماه های آوریل مه و در ساعات شبانه روزی بین 12 ظهر تا 18 غروب اتفاق می افتد. براساس نتایج حاصل از نقشه های پهنه بندی بارش تگرگ در استان مشخص گردید که کانون اصلی رخداد این پدیده در قسمت های مرکزی استان می باشد که علاوه بر ارتفاع و عوامل محلی، قرار گرفتن در محل ورود سیستم های سینوپتیکی همراه با بارش تگرگ نیز نقش مؤثری در این امر داشته است.

تگرگ، توزیع زمانی و مکانی، پهنه بندی، استان زنجان