اکبر سهرابی - استادیار گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
محمودرضا سعدی خانی - دانشجوی دکتری گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
فاطمه قدوسی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان

اینسپتی سول ها خاک های جانی هستند که در سرتاسر جهان گسترش یافته اند. تفسیر خاک های اینسپتی سول برای استفاده های کشاورزی و غیرکشاورزی الزاماً گسترده است. مناطق شیب دار مناسب ترین مکان برای مناطق تفریحی، جنگلی و حیات وحش می باشند. اینسپتی سول هایی که زهکشی کافی ندارند به طور گسترده می توانند برای کشت محصولات زارعی استفاده شوند مشروط بر ا ینکه ایجاد زهکش مصنوعی در آنها اماکن پذیر باشد. از نظر مشخصات جغرافیایی این رده نیز در مناطق کوهستانی و در اراضی شیب دار متوسط تشکیل می گردند. اکثراً در مناطق معتدله رطوبت با نزولات آسمانی 800-600 میلی متر و آب و هوای نیمه مرطوب حضور این رده ثابت است. پوشش گیاهی طبیعی از مراتع، جنگل های پهن برگان و در مناطق ک وهستانی سردسیر (در ایالات متحده) از مخلوط پهن برگان و سوزنی برگان تشکیل گردیده است. این رده در مناطقی مانند ایران دارای افقهای کمبیک، کلسیک، پتروکلسیک، ژیپسیک و سالیک می باشند. طبق رده بندی Base World Reference)WRB) به این خاکها Cambisols گویند که از کلمه لاتین Cambiar به معنی تغییر و تبدیل اقتباس گردیده است. انسپتی سول ها به 7 تحت رده تقسیم می شوند که به شرح زیر می باشد: Xerepts, Usteps, Udepts, Anthrepts, Aquepts و Gelepts. افق کلسیک، افقی عمودی تجمعی است که کربنات کلسیم ثانویه با دیگر کربنات ها به مقدار زیاد در آن تجمع یافته است. این افق اغلب در محیط های خشک و نیمه خشک تشکیل می شود؛ زیرا در این مناطق بارندگی به حدی نیست که کربنات ها در به طور کامل از خاک خارج کند. بنابراین برحسب مقدار بارندگی، و اگر زمین زراعی باشد براساس آب آبیاری، مقدارز از کربنات ها شسته شده، در عمق پائین تر رسوب کرده و ا فق کلسیک را تشکیل می دهند. وجود مقادیر بالای کربنات کلسیم در خاک بر تحول و تکامل خاک ها و بسیاری از خواص فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و مینرالوژیکی آن اثر می گذارد. در خاک های جنوبی کشور معمولاً افق کلسیک را مشاهده می کنیم و این ارتباط تنگاتنگی با اینسپتی سول ها دارد.

اینسپتی سول ها، افق کلسیک، راسته خاک، تکامل پروفیلی، رده بندی و عمق خاک