آویشن طاهرخانچی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
غلامعلی اکبری - دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
سیدعلی مدرس ثانوی - استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ترتبیت مدرس

امروزه با درک بیشتر عوارض جدی زیست شناسی ناشی از به کارگیری بی رویه و نامتعادل کودهای شیمیایی و ا همیت استفاده از کودهای زیستی در بهبود حاصلخیزی خاک و تولید پایدار محصولات کشاورزی، تولید و کاربرد این کودها توسعه بیشتری در سراسر جهان یافته است ک ودهای زیستی، از جمله باکتری های آزادزی، از طریق فرآیند ت ثبیت بیولوژیک نیتروژن مولکولی، قسمتی از نیتروژن مورد نیاز گیاهان میزبان را تأمین می کنند. به منظور ارزیابی اثرات کودهای زیستی بر سویا تحت تنش کم آبی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1390 در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. در این بررسی سه رزیم آبیاری شامل شرایط بدون تنش، تنش متوسط و تنش شدید و چهار روش کاربرد مخلوطی از ازتوباکتر و آزوسپیریلیوم بر روی گیاه یا بذر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد و اجزای عملکرد در شرایط بدون تنش و محلول پاشی باکتری بر روی برگ بعلاوه مایه زنی بذر بدست آمد. استفاده از کودهای زیستی در راستای ارتقای محصول و ع ملکرد دانه در شرایطی که آب کافی در طی رشد گیاه تأمین است و گیاه از لحاظ کم آبی دچار نقصان نمی شود، توصیه می گردد. ه مچنین در مناطقی که شرایط خشکی آنها با تنش متوسط این پژوهش نزدیک است، با توجه به نتایج، کود زیستی در شرایط تنش متوسط توانست از اثرات مخرب تنش و تا حدی از کاهش عملکرد جلوگیری کند، بنابراین استفاده از کود زیستی در جهت افزایش عملکرد دانه و وزن هزار دانه توصیه می گردد.

ازتوباکتر، آزوسپیریلیوم، تنش کم آبی، سویا، عملکرد دانه