مهران لشنی زند - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان

بارش مهمترین پارامتر اقلیمی در تعیین نوع اقلیم یک منطقه است، زیرا حالتهای مختلف آن موجب سیل یا خشکسالی می شود، تغییر اقلیم نیز سبب ایجاد تغییراتی در میزان آب، نیاز آبی و کیفیت آب خواهد شد.هدف از این تحقیق بررسی نوع بارش، و طبقه بندی ایستگاه های هواشناسی غرب ایران به لحاظ وقوع تغییرات اقلیمی است. در این تحقیق به منظور بررسی روند تغییرات بلند مدت بارش و همچنین نوع آن از آزمون من کندال استفاده گردید. آمار بارش روزانه از سال 1961 تا 2008 در 6 ایستگاه غرب کشور تحلیل شد، برای این منظور آمار میزان بارندگی، تعداد روزهای بارانی با مقادیر متفاوت، حداکثر بارش روزانه و همچنین تعداد روزهای برفی در مقیاس های ماهانه، فصلی و سالانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که روند کاهش بارش در ماه آوریل و نیز فصل بهار از سایر ماه ها و فصل ها بیشتر است. علاوه بر این با توجه به اینکه مسأله تغییر اقلیم در دهه های اخیر نمود بیشتری یافته است، مقایسه ای بین دو دهه ماقبل(1961 تا 1980)و سه دهه اخیر (1981 تا 2020)صورت گرفت و نتایج نشان داد که روند میزان بارندگی ایستگاه ها در دو دهه ماقبل به صورت مثبت یا بدون روند است در حالی که روند میزان بارندگی تمام ایستگاه های مورد مطالعه در سه دهه اخیر منفی است، که تقریباً همزمان با دوره صنعتی شدن کشور بوده است. همچنین در بین ایستگاه ها روند کاهش بارش در ایستگاه های سنندج و کرمانشاه از سایر ایستگاه ها بیشتر است و تنها در ایستگاه همدان(نوژه) روند کاهشی معنی داری حاصل نشد.

روند، بارش، تغییر اقلیم، غرب ایران