الهام شاداب فر - دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه الزهرا

در این مطالعه به بررسی اثرات صنعت گردشگری و نقش گردشگرپذیری در اقتصاد ملی و مناطق محروم و کمتر توسعه یافته ایران پرداختیم. هدف از این مطالعه بررسی وجوه تشابه و تمایز اثرات رشد گردشگری در مناطق محروم نسبت به سایر مناطق و در نهایت ارائه پیشنهادات سیاستی در این خصوص است. در این مطالعه از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده و نتایج آن نشان می‌دهد که علیرغم وجود آثار متعدد و متنوع باستانی، تاریخی، طبیعی و جاذبه‌های قومی و فرهنگی، در مناطق محروم ایران و رابطه اثبات شده بین رشد گردشگری و رشد اقتصادی، این جاذبه‌ها، منشأ ایجاد درآمد و رشد اقتصادی مناطق مزبور نگردیده است اما گسترش صنعت گردشگری می‌تواند آثار مثبت مضاعفی در مناطق محروم کشور داشته باشد. در مجموع گردشگری، صنعتی منتناسب با اقتصاد مناطق محروم و کمتر توسعه یافته کشور از حیث افزایش اشتغال نیروی کار بیکار، فراوان و نیمه ماهر، ارتقا قدرت خرید مردم، ایجاد برخی زیرساخت‌های اقتصادی مورد نیاز، حفظ عناصر فرهنگ باستانی، سنت‌ها و آیین‌ها، افزایش قدرت تعامل اجتماعی، حفظ و نگهداری آثار باستانی و ابنیه تاریخی، جلوگیری از مهاجرت بی‌رویه به شهرهای توسعه یافته و در نهایت افزایش سرمایه‌گذاری در آن مناطق است. منوط به اینکه دولت وظیفه بسترسازی خود را به خوبی انجام دهد بگونه‌ای که در کنار آماده‌سازی زیرساخت‌های اولیه از جمله مسیرهای دسترسی مناسب، امکانات و تجهیزات حمل و نقل استاندارد، سرویس‌ها و تأسیسات ضروری برای گردشگر، نسبت به هدایت منابع مالی، سرمایه‌گذاران و گردشگران به شهرها و روستاهای کمتر توسعه یافته و محروم کشور اقدام نماید. بدین وسیله زمینه ایجاد بخش خصوصی توانمند و استفاده از منابع انسانی، مالی و فیزیکی اقتصاد مناطق فراهم و «توسعه منطقه‌ای» در راستای توسعه ملی محقق می‌گردد.

گردشگری، مناطق محروم، توسعه منطقه‌ای، جاذبه، ایراتن