شاهین امیرشقاقی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ساوه ایران
علی گلستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ساوه ایران
هادی قهرمانی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین ایران

هنگام ظهور اسلام ، دو کشور قدرتمند جهان ، ایران و روم بر دنیای آن زمان حاکم بودند و هرکدام درنشان دادن قدرت سیاسی خود از ابزارهای گوناگونی بهره می گرفتند ، یکی ازاین ابزارهای مهم آنها معماری بود، ازوجوهات تاثیر گذار دیگر درهرجامعه ایی فرهنگ خاص آن جامعه است ، فرهنگ شالوده معماری و شهرسازی آن جامعه را پایه گذاری می کند ، و معماری آن جامعه تصویر عینی آن فرهنگ می باشد . لذا ضرورت دارد ازمنظر هنر اسلامی ، جایگاه آن مورد تحلیل و بازنگری قرار گیرد، با توجه به اینکه در عصر حاضر دامنه شهر و شهر نشینی و معماری آن همه بخش های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی و کالبدی را دربرگرفته است ،و ازمنظر دین مبین اسلام معماری و شهرسازی دارای جایگاه ویژه ای می باشد و مقدس شمرده می شده است ، مورد بازشناسی قرارگیرد . درهنر اسلامی محوریت شهر ، به پدید آورندگان آن یعنی انسان و ساکنان آن تعریف شده و عوامل موثر یعنی فرهنگ – اعتقادات دینی – امنیت و رعایت محرمیت در ساخت بناها ازدو ویژگی درون گرایی و برون گرایی ، متاثر از شرایط اقلیمی و آب وهوایی بوده ونیز درشهرسازی از سه کالبد یعنی بازار به مثابه ستون فقرات شهر درکنار مسجد و حمام بعنوان کانو ن همگرایی باعث شکل گیری و به وجود آمدن فضا و مکان درنتیجه تعاملات اجتماعی و اقتصادی شهر شده است .این مقاله آشکار می سازد که ساختار معماری و شهرسازی اسلامی با الهام از طبیعت و کائنات و مفهوم معنوی این الهامات و سیر از کثرت به وحدت بیش از ایمان معنوی به عنوان شیوه زندگی شناخته شده و راه گشای (ازنظر تا عمل ) معماری معاصر می تواند باشد.

درون گرایی ، برون گرایی ، فرهنگ ، اقلیم ، کائنات ، هنراسلامی