حسن علی پورمند - استادیار p.hd دانشگاه تربیت مدرس
الهه شوشتری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران جنوب

مفاهیم قدسی به عنوان یکی از عوامل فکری و تاثیرگذار در ایران، پیشینه ای بس ژرف و شگرف دارد که توانسته است با برقراری رابطه ای تنگاتنگ با هنرهای این سرزمین از جمله معماری، در دوره های مختلف، نقش ارزنده ای را ایفا کند. بحث و بررسی در مورد هنر اسلامی و قدسی، بدون شناخت سنت و امر مقدس و ماهیت هنر دینی میسر نیست. در زمینه معماری نیز این امر با تحقیق و بررسی آثار گذشتگان، هرچه بهتر خود را نشان می دهد. که م یتوان اوج آن را در معماری مساجد اسلامی مشاهده نمود که یکی از این بناها، مسجد جامع اصفهان، از بناهای مهم و ارزشمند و تاریخی این شهر می باشد. مبادرت بر انجام هرچه بیشتر پژوهش ها در این زمینه، علاوه بر حفظ آثار و تفکرات گذشتگان بر دین مقدس اسلام، موجب برداشتن گام های هرچه آگاهانه و قوی تری در آینده نیز می شود. هدف از این پژوهش یافتن ارتباط بین خلق مفاهیم قدسی و تاثیرات آن بر هنر، خصوصاً هنر معماری، می باشد تا بیان شود چگونه هنر قدسی پیش از آن که در عالم صورت و به شکل نیاز انسانی خود را بنمایاند، حاوی اعتقادات و وابستگی هنرمند مسلمان به خالق خویش و امری باطنی بوده است و توانسته با تبدیل شدن به جسم و کالبد موجب نزدیکی مخلوق با خالق خویش گردد و در این حین پاسخگوی نیاز های انسانی نیز باشد. سپس برای دریافت روشن تر تجلی هنر مقدس در فیزیک و کالبد روحانی، نمونه بارز و تکامل یافته مسجد جامع اصفهان مورد بررسی قرار می گیرد. روش بکار گرفته شده در این تحقیق توصیفی- تحلیلی و به همراه مطالعه نمونه موردی می باشد که با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است.

مفاهیم قدسی ، معماری اسلامی ، هنرقدسی ، مسجدجامع اصفهان