نادر هاتف - عضو هیئت علمی بخش مهندسی راه، ساختمان و محیط زیست، دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز
محسن نادری - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش مهندسی راه، ساختمان و محیط زیست، دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز

با احداث سازه های زیر زمینی در مجاورت یکدیگر در میزان نشست سطح زمین و می زان تنش ها ی وارد برسازه ها تغییراتی بوجود می آید. یکی از مهمترین سازه های زیر زمینی که در هنگام حفاری نیازمند مطالعاتحساس و دقیقی می باشد، تونل های زیر زمینی است. در صورتی که تونل ها در مجاورت شالوده پل ها احداث گردند بر میزان لنگر و تنش های بوجود آمده در شمع های پل تأثیر بسزایی خواهند داشت. در صورتی کهسازه ه ای زیر زمینی مجاور با تونل تحت تأثیر قرار گیرند، تعمیر و بازسازی خرابی ه ا زمان بر و پرهزینه خواهد بود. از این رو بررسی اندرکنش سازه های زیر زمینی ضروری بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است . همچنینتشخیص صحیح پاسخ شمع ها به احداث تونل ها امری ضروری است. جابجایی ناشی از تونل سازی در کنارپی شمع ها امری پیچیده است. بر اساس نسبت مکانی بین شمع و تونل، بار اضافی ناشی از نشست سطح زمین و ممان خمشی ناشی از جابجایی جانبی خاک نیز می بایست بررسی گردد. در این مقاله سعی شده است تا بهمطالعه اندرکنش احداث خط یک تونل قطار شهری شیراز و شمع های شالوده پل در موقعیت میدان احسان و اثر آن در مقادیر نشست و تنش های بوجود آمده پرداخته شود. برای مدلسازی سه بعد ی این مقاله بد لیل قابلیت شبیه سازی وضعیت واقعی و نزدیک شدن به گام های دقیق حفاری از نرم افزار آباکوس سه بعدی استفاده گردیده است

اندرکنش شمع و تونل، نرم افزار آباکوس، نشست سطح زمین، تنش پوشش تونل