رسول کریمی - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد علوم دامی دانشگاه زنجان
محمد حسین شهیر - استادیار گروه علوم دامی دانشگاه زنجان
طاهر هرکی نژاد - استادیار گروه علوم دامی دانشگاه زنجان
حسن رکنی - هیات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

هدف از این مطالعه بررسی اثرات تنش سرمایی اوایل دوره پرورش بر روی عملکرد و مقاومت جوجه های گوشتی به سرما بود. بدین منظور تعداد 280 قطعه جوجه گوشتی یکروزه نر از سویه کاب 500 در قالب طرح فاکتوریل 2*2 به طور تصادفی انتخاب شده و پس از توزین ، به 2 گروه ( شاهد و تیمار) در دو سطح دمایی(معمولی 24 درجه سانتی گراد و کاهشدما 16 درجه سانتی گراد) تقسیم شدند. در سن 3 و 4 روزگی جوجه های تیمار، تحت استرس سرمایی در دمای 20 درجه سانتیگراد به مدت 4 ساعت قرار گرفتند. گروه شاهد و تیمار تا روز 24 دوره پرورش در دمای معمولی به رشد خود ادامه دادند. از روز 25 تا انتهای دوره پرورش نیمی از تیمار های شاهد و استرس دیده به شرایط دمایی 16 درجه سانتیگراد منتقل شدند. وزن جوجه ها و میزان خوراک مصرفی آنها به صورت هفتگی اندازه گیری و ثبت شد. میزان تلفات به صورت روزانه ثبت میشد. با بررسی داده ها مشخص شده که استرس سرمایی اوایل دوره پرورش به طور معنی داری باعث بهبود افزایش وزن وضریب تبدیل غذایی در هر دو سطح دمایی شد. میزان خوراک مصرفی در سطح دمایی 16 درجه سانتی گراد نسبت به سطح دمای معمولی برای هر دو گروه تیمار و شاهد بالاتر بود . این افزایش خوراک برای گروهی که در اوایل دوره پرورش در معرض سرما قرار نگرفته بودند به طور معنی داری نسبت به سایر گروه ها بالابود. میزان تلفات در گروه استرس سرمایی درهر دو سطح دمایی در مقایسه با گروه شاهد معنی دار نشد.در مجموع با توجه به نتایج حاضر می توان به این نتیجه رسید کهاسترس سرمایی اوایل دوره پرورش نه تنها باعث بهبود عملکرد در دمای معمولی پرورش میشود، بلکه به دلیل تغییرات اپیژنتیک در بیان ژنها ی مرتبط با مقاومت به سرما میتوان دمای سالن را کاهش داد بی آنکه به عملکرد جوجه ها صدمه ای وارد شود. این مطالعه در زمستان سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد.

استرس سرمایی، مقاومت به سرما ، اپی ژنتیک، کاهش مصرف سوخت