مجید روزبه - استاد یار پژوهش بخش تحقیقات فنی مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

فسفر از عناصر ضروری در تغذیه محصول زراعی است که در صورت عرضه بیش از حد میتواند محدودکننده رشد یا آلوده کننده محیط زیست باشد. از طرف دیگر عملیات خاکورزی تاثیر مستقیمی بر رفتار و قابلیت جذب فسفر خاک دارد. بر این اساس طی آزمایشی تأثیر مدیریت خاکورزی و کود فسفره بر غلظت فسفر قابل استفاده در اعماق مختلف خاک و عملکرد ذرت دانه ای مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش بصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. روش های خاک ورزی به عنوان کرت اصلی در دو سطح مرسوم و کم خاکورزی و مدیریت کود فسفره به عنوان کرت های فرعی شامل دو عامل مقادیر مختلف کود فسفره در سه سطح 75و100و 125 درصد توصیه کودی و روش های کوددهی در سه سطح: پخش سطحی، جایگذاری عمقی و نواری به صورت فاکتوریل بود. نتایج آزمایش نشان داد تهیه بستر با روش کم خاکورزی موجب بیشترین مقدار غلظت فسفر در عمق (15-0) خاک گردید و عملیات خاکورزی به روش مرسوم با استفاده از گاوآهن برگردان دار, از نظر مقدار غلظت فسفر با 7/2% کاهش در رتبه دوم قرار گرفت. تأثیر روش های مختلف خاک ورزی بر عملکرد ذرت دانه ای معنی دار نبود. بیشترین عملکرد از روش کم خاک ورزی بدست آمد و تیمار خاک ورزی مرسوم بدون داشتن اختلاف معنی داری در رتبه دوم قرار گرفت. میزان عملکرد ذرت دانه ای در واکنش به روش های مدیریت کود فسفر اختلاف معنی داری را نشان داد. کمترین مقدار عملکرد مربوط به کاربرد کود فسفره براساس 125 درصد توصیه کودی بدست آمد. استفاده از دستگاه کودکار- بذرکار (روش نواری) موجب تولید بیشترین مقدار عملکرد گردید و کاربرد کود به روش عمقی در رتبه دوم قرار گرفت.

روشهای خاک ورزی،تجمع فسفر، عملکرد ذرت،مدیریت فسفر