غفار کیانی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
عباس حاجی پور - کارشناس ارشد پژوهشکده ژنیتیک و زیست فناوری طبرستان

در این تحقیق قابلیت ترکیب پذیری عمومی و خصوصی ژنوتیپ های محلی برنج در قالب تجزیه لاین × تستر مورد بررسی قرار گرفتند. کلیه ژنوتیپ ها، شامل 6 نسل F1 به همراه 5 ژنوتیپ والدینی (11 تیمار) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار بررسی شدند. تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ ها برای تمامی صفات مورد مطالعه معنی دار بود. از میان ارقام مورد بررسی طارم دیلمانی دارای ترکیب پذیری عمومی مثبت و معنی دار برای عملکرد دانه بود. تلاقی هاشمی/ طارم دیلمانی دارای قابلیت ترکیب پذیری خصوصی مثبت و معنی دار برای صفت عملکرد دانه بود. بنابراین ژنوتیپ های با ترکیب پذیری عمومی معنی دار می توانند به عنوان یکی از ارقام والدینی در برنامه اصلاح صفات مورد بررسی، استفاده شوند و تلافی های با ترکیب پذیری خصوصی معنی دار، می توانند در برنامه تولید واریته های برنج هیبرید مورد استفاده قرار گیرند.

برنج،ترکیب پذیری عمومی و خصوصی،تجزیه لاین در تستر