حسین شوهانی - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم، جهرم
مجتبی زارعی - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک
امین عبدالله پور - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم
خیرالله صابری - دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم

نشانگرمولکولی RAPD به منظور جداسازی نژادهای زنبورعسل Apis mellifera بومی ایران استفاده شد. استخراج DNA با استفاده از روش بهینه نمکی صورت گرفت و پس از سنجش کمی و کیفی DNA استخراج شده و رقیق سازی آن، مقادیر حاصل از باندهای بدست آمده بر روی ژل آگارز 2 درصد اجرا گردید و پس از تصویر برداری از ژل، نمره دهی و آنالیز صورت گرفت. نتایج نشان داد که باندهای مشاهده شده بین 2500-250 جفت باز قرار دارند و بیشترین باندهای مشاهده شده مربوط به گونه ی مرکزی با تعداد 44 باند تولیدی و کمترین باندهای مشاهده شده مربوط باه اصفهان با تعداد 22 باند تولیدی می باشد. از میان آغازگرهای مورد استفاده بیشترین تعداد باند مربوط به آغازگر شماره 1 با تعداد 52 باند تولیدی و کمترین تعداد باند مربوط به آغازگر شماره 4 با تعداد 41 باند تولیدی می باشد. آغازگر 4 با 100 درصد چندشکلی بیشترین چندشکلی و آغازگر شماره 2 با 61/5 درصد چندشکلی کمترین چندشکلی را دارا بود. آنالیز خوشه ای نژاد های مورد مطالعه آنها را در سه گروه اصلی قرار داد. نژادهای مرکزی، کردستان و خوزستان در گروه اول، فارس به تنهایی در گروه دوم و نژاد اصفهان نیز به تنهایی در گروه سوم قرار گرفت. در میان نژادها بیشترین شباهت بین خوزستان و کردستان (64/.) و بیشترین فاصله ژنتیکی (5242/.) بین نژاد اصفهان با هر چهار نژاد دیگر مشاهده شد. نشانگر RAPD تا حدودی توانست نژادهای مختلف را براساس ویژگی های مورفولوژیکی و اقتصادی را از هم جداسازد

زنبورعسل، نشانگر مولکولی،پرایمر DNA ، RAPD