فایزه نوری - کارشناس ارشد زراعت
راهله رسولی نژاد - کارشناس ارشد زراعت

به منظور مطالعه تاثیر کودهای بیولوژیک حل کننده فسفات و باکتری تیوباسیلوس به همراه کودهای فسفره یا گوگردی بر عملکرد و اجرا عملکرد دانه آفتابگردان، رقم اروفلور، آزمایشی در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و دو فاکتور شامل کود گوگرد و فسفره با 3 سطح انجام شد. تیمارهای مختلف کود گوگرد به صورت A1: تیوباسیلوس A2: تیوباسیلوس+50 کیلوگرم گوگرد A3: 50 کیلوگرم گوگرد و تیمارهای کود فسفر شامل B1: فسفات بارور+50 کیلوگرم فسفر B3: 50 کیلوگرم فسفر در نظر گرفته شد در هر بلوک یک تیمار به صورت کود شیمیایی معمول (NPK) و یک تیمار به عنوان شاهد (بدون کود) در نظر گرفته شد. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد به صورت معنی داری تحت تاثیر تیمارهای مختف کود فسفر و گوگرد قرار گرفتند. بر اساس جدول مقایسه میانگین، استفاده از باکتری تیوباسیلوس + 50 کیلوگرم گوگرد، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد دانه پر و وزن هزار دانه بالاتر و درصد پوکی کمتری را نسبت به دیگر تیمارها موجب شد و کمترین عملکرد در تیمار شاهد بدست آمد. در تیمار فسفر نیز مصرف فسفات بارور+50 کیلوگرم فسفر باعث افازیش عملکرد و اجزای آن شد. یافته های این تحقیق بیانگر تاثیر مثبت مصرف توام تیوباسیلوس + 50 کیلوگرم گوگرد به همراه فسفات بارور + 50 کیلوگرم فسفر بر رشد و افزایش عملکرد آفتابگردان بود به طوری که این تیمارها توانستند میزان عملکرد را 7/50 درصد در تیمار گوگرد و 6/39 درصد در تیمار فسفر نسبت به شاهد آنها افزایش دهند. در مقایسه تیمار شاهد با سایر تیمارهای گوگردی در بیوماس نیز مشاهده شده که تیمار مصرف تیوباسیلوس + 50 کیلوگرم کوگرد بالاترین مقدار بیوماس را در بین تیمارهای گوگردی دارد. همچنین نتایج تجزیه واریانس خصوصیات کیفی دانه نشان داد که در بین تیمارهای مختلف گوگرد تفاوت معنی داری از لحاظ درصد روغن و پروتئین دانه وجود داشت. بر همین اساس بالاترین درصد صفات مذکور مربوط به مصرف تیوباسیلوس + 50 کیلوگرم گوگرد بود. همچنین تجزیه واریانس این صفات نشان می دهد که در بین تیمارهای مختلف فسفر تفاوت معنی داری وجود ندارد.

آفتابگردان،کود بیولوژیک،فسفر،گوگرد،تیوباسیلوس،عملکرد