بررسی عوامل موثر بر فرسایش‌پذیری سازندهای مختلف زمین‌شناسی

در مطالعات فرسایش و حفاظت خاک ویژگی‌های سنگ‌شناسی حوزه ابخیز ازاهمیت قابل توجهی برخوردار است. رفتار سنگ‌های مختلف در مقابل فرسایش متفاوت بوده و بعضی از واحدهای سنگ‌شناسی حساس به فرسایش و مستعد تولید رسوب هستند. رفتار سنگ‌ها و نهشته‌های کواترنر در مقابل هوازدگی و فرسایش بستگی به عوامل چندی دارد که بعضی از عوامل مربوط به سرشت سنگ و عوامل دیگر مربوط به محیط خارجی در برگیرنده سنگ است در حوزه‌های آبخیز کوچک نقش عوامل مربوط به سرشت سنگ با اهمیت‌تر از عوامل مربوط به محیط خارجی دربرگیرنده سنگ است. یکی از مشکلات پیش روی کاربران مدل‌های تجربی براورد فرسایش و رسوب در ایران، استفاده از مدل‌هایی است که برای خارج از کشور تهیه شده و بالطبع در این مدل‌ها به خصوص در مورد عامل زمین‌شناسی بسته به تنوع سنگی کشور مبدع، امتیازاتی به لیتولوژی‌ها نسبت داده‌اند که به دلایلی چند در مورد کشور پهناور ایران با آن همه تنوع لیتولوژیکی همخوانی ندارد. در راستای کاهش مشکلات کاربران مدل‌های تجربی یاد شده و افزایش بهره‌وری بومی‌سازی روش های موجود وارائه روش منطبق با شرایط طبیعی ایران، پژوهشاتی را انجام داده‌اند. مطالعات مختلفی در زمینه عوامل موثر بر فرسایش‌پذیری سازندهای زمین شناسی صورت گرفته و براساس نتایج، آن‌ها عواملی مثل بارندگی، شیب، هوازدگی، مواد آلی خاک و در فرسایش‌پذیری سازند مهمترین عوامل معرفی شدند.

Keywords:

فرسایش , رسوب‌زایی , حساسیت به فرسایسش , سازندهای زمین‌شناسی