هادی گنجی زهرایی - عضو هیئت علمی پژوهشکده حمل و نقل دانشگاه علم و صنعت ایران
امیر شهرام یوسفی - کارشناس ارشد پژوهشکده حمل و نقل دانشگاه علم و صنت ایران

قیمت گذاری ارایه خدمات حمل و نقل جاده‌ای با توجه به اهداف دولت‌ها در افزایش رفاه اجتماعی و یا افزایش کارایی بازار متفاوت است. اصولاً دولت‌ها به دلیل برقراری عدالت اجتماعی در این قیمت‌گذاری دخالت می‌کنند. عدالت اجتماعی نیز از طریق اعمال قیمتی برقرار می‌شود که در آن تمام ذینفعان شامل دولت، استفاده‌کنندگان، ارایه‌دهندگان خدمات حمل و نقلی و سایر افراد جامعه از تبعات آن بهره‌مند شوند. در این مقاله ابتدا انواع روش‌های قیمت‌گذاری که امکان استفاده از آن‌ها در حمل و نقل وجود دارد مطرح و با یکدیگر مقایسه شده‌اند. سپس روش قیمت‌گذاری بااستفاده از هزینه نهایی به عنوان روش مناسب قیمت‌گذاری معرفی شده و کلیه توابع مورد استفاده برا برآورد قیمت نیز، متناسب با شرایط موجود در کشور ارایه شده است. با استفاده از این روش امکان در نظر گرفتن کلیه هزینه‌ها اعم از مستقیم و غیرمستقیم و هم‌چنین امکان بکارگیری در کلیه شرایط حاکم بر بازار (رقابتی و یا انحصاری) وجود دارد. هم‌چنین با استفاده از این روش دو سیاست دولت یعنی افزایش کارایی بازار و هم‌چنین افزایش رفاه اجتماعی را می‌‌توان توأمان دنبال نمود.

قیمت‌گذاری، حمل و نقل جاده‌ای، هزینه نهایی، جابه‌جایی مسافر