امیر صمیمی - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف
احسان رحیمی - دانشجوی دکتری حمل و نقل، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف
حمیدرضا امینی - کارشناس ارشد حمل و نقل، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

یکی از اهداف مطالعات حمل و نقل کالا در سطح کشوری مربوط به تحلیل سیاست‌هایی برای بهبود عملکرد حمل و نقل به همراه کاهش هزینه‌های موجود می‌باشد. برای این منظور یکی از ابزارها مدل‌های انتخاب وسیله است. در این پژوهش به توسعه یک مدل انتخاب وسیله برای سفرهای بین دو شیوه جاده و ریل پرداخه شده است. این مدل به صورت لوجیت دوگانه و به تفکیک چهار نوع کالا می‌باشد و براساس اطلاعات بارنامه‌ای برای کشور ایران ساخته شده است. متغیرهای مدل شامل هزینه، وزن، فاصله و دسترسی به ایستگاه راه‌آهن می‌باشد. با توجه کمتر بودن میزان مصرف سوخت و هم‌چنین آلودگی‌ هوا در بخش ریلی نسبت به جاده ، سیاست‌های حذف یارانه گازوئیلع تخفیف در هزینه حمل ریلی و تکمیل خطوط ریلی در دست احداث می‌باشند. طی ارزش‌گذاری سیاست‌ها از جهت میازن کاهش مصرف سوخت و هم‌چنین کاهش آلودگی هوا، می‌توان گفت ارائه تخفیف بیشتر دارای تأثیر بالایی بر تغییر شیوه حمل بوده و پس از آن حذف یارانه و افزایش دسترسی اثرگذار می‌باشند. هم‌چنین میزان سود حاصل از عدم پرداخت یارانه گازوئیل نسبت به درآمد سیستم از حمل بار مقادیر قابل توجهی داشته است.

حمل و نقل کالا، مدل انتخاب وسیله، مدل لوجیت، نرخ سوخت، آلودگی هوا