علی اکبر روستا - استادیار دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز دانشگاه صنعتی شیراز
الهام السادات بهینه - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شیراز
جعفر جوانمردی - دانشیار دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز دانشگاه صنعتی شیراز

در این پژوهش، بررسی سینتیکی واکنش تبادل استری(Transesterification)روغن آفتابگردان و روغن حاصل از پسماند آن با متانول در حضور کاتالیست پتاسیم هیدروکسید مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، از مدل کامر و همکاران در سال 2002 استفاده می­شود. مزیت این مدل بر دیگر مدل­های موجود، بررسی تاثیر غلظت کاتالسیت بر فرآیند تولید بیودیزل می­باشد. اما در این مدل اثر دما لحاظ نگردید و تحقیق کامر و همکاران در دمای ثابت (8/22 سانتیگراد) صورت گرفت. در این تحقیق، داده­های تجربی مربوط به تولید بیودیزل از روغن آفتابگردان و روغن حاصل از پسماند آن در شرایط دمایی مختلف جمع آوری شد، سپس با استفاده از داده­ها، ثابت­های مدل سینیتکی کامر و همکاران در دمای مختلف محاسبه گردید. در ادامه با استفاده از ثوابت سرعت محاسبه شده در مدل، به صورت رابطه آرنیوس کلاسیک بیان شد و انرژی فعال سازی واکنش ها محاسبه شد. مقایسه داده­های تجربی و نتایج مدل نشانگرهمخوانی مطلوب بین داده های تجربی و مدل مذکور می­باشد.در روند انجام واکنش­ها، نوع روغن مصرفی (با توجه به متفاوت بودن ترکیب روغن ها) تاثیر به سزاییسرعت بیودیزل تولیدی دارد. بنابراین انرژی فعال­سازی واکنش­ها برای روغن آفتابگردان و روغن پسماندمتفاوت بدست آمد. بطوریکه انرژی فعال­سازی غالب واکنش­ها برای روغن آفتابگردان بیشتر از روغن پسماند می­باشد.

تبادل استری، بیودیزل، پتاسیم هیدروکسید، انرژی فعال­سازی