مریم جان نثاری - دانشجوی کارشناسی ارشد اکتشافمعدن دانشگاه صنعتی اصفهان
نادر فتحیان پور - دانشیار دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی اصفهان
احمدرضا مختاری - استادیار دانشکده مهندسی معدن دانشگاه صنعتی اصفهان

بهینه سازی در ادبیات مهندسی به اکسترمم سازی یک تابع هدف بوسیله الگوریتمی ساختار دار تحت قیود محدود کننده خانواده جوابهای قابل قبول مسئله تحت بررسی اطلاق میگردد. در صنایع بالادستی نفت تابع هدف مذکور در دو زمینه اکتشاف و بهره برداری بصورت جداگانه تعریفمیشود. این تابع در مرحله اکتشاف ازطریق شناسایی شاخص های اکتشافی و تعیین روابط میان آنها قابل تعریف است. درحالیکه در زمینه بهینه سازیبهره برداری وتولید، تابع هدف شامل تشخیص و تعیین بهینه کنترل کننده های تولیدی چاههای نفت است. تابعی که میتواند میزان تولید تجمعی نفت و یا ارزش خالص فعلی چاه باشد. در عمل حل این مساله در دو مرحله مطالعاتی مذکور نیازمند بهینه سازی همزمان تعداد زیادی از فاکتورهای موثر از قبیل عوامل زمین شناسی، پتروفیزیکی و اقتصادی است که با توجه به وزن و تاثیر خود در تابع هدف وارد میشوند. بعلت وجود تعداد زیاد فاکتورهایتاثیرگذار و حضور عدم قطعیت در بسیاری از پارامترهای زمین شناسی از یکسو و مشخصات مخزن و محدودیت های اقتصادی و زمان محدود از سوی دیگر، استفاده از روشهای محاسباتی و عددی مانند الگوریتمهای جستجوی گرادیانی، الگوریتمهای غیر گرادیانی یا گسسته بعنوان زیر شاخه های هوش مصنوعی بعنوان ابزارهایی قدرتمند جهت حل مساله فوق توصیه شده است. دراین تحقیق تابع هدف اکتشافی متناسب یا داده های دردسترس مخزن نفتی مورد مطالعه که یکی از مخازن میادین نفتخیز جنوب است، بصورت حاصل ضرب تخلخل در وارایانس تخمین در تراواییPEPr)تعریف گردید.سپسدر فضای جستجوکه با استفاده از تخمین کریجینگسه بعدی تعریف شده است، الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات برروی تابع هدف اعمال شد.نتایج بصورت سه اولویتبرای نقاط حفاری اکتشافی پیشنهاد گردید. بمنظور بررسی صحت نتایج مقادیرمتناظر تابعPEPrبرای نقاط پیشنهادی تعیین و مشخص گردید که مقدار بهینه تابع هدف حاصل از الگوریتم معادل 71/2955 یکی از مقادیر ماکزیمم این تابع در محدوده مورد بررسی است.

مکانیابی نقاط حفاری-بهینه سازی- الگوریتم های غیرگرادیانی وتکاملی- الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات