احسان محسنی فرد - دانشجوی دکتری گروه بیوتکنولوژی و بهنژادی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محمد فارسی - استاد گروه بیوتکنولوژی و بهنژادی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
امین میر شمسی کاخکی - استادیار گروه بیوتکنولوژی و بهنژادی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
بهنام بخشی - دانشجوی دکتری گروه اصلاح نباتات، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی

(miRNA)MicroRNA ها نقش مهمی را در تنظیم بیان ژن‌ها در سطح پس از رونوشت‌برداری در گیاهان بازی می‌کنند. مطالعات اخیر نشان داده‌‌‌اند که miRNA ها، در بسیاری از فرایندهای مرتبط با تکثیر، رشد و نمود و پاسخ گیاه به تنش‌های زنده و غیرزنده نقش دارند. در این تحقیق ژن‌های هدف miRNA های برنج با استفاده از روش‌های بیوانفورماتیکی شناسایی و miRNA هایی که در کنترل ژن‌های دخیل در پاسخ به تنش خشکی نقش داشتند، مشخص شدند. سپس تغییر بیان برخی از این miRAN ها با استفاده از روش Qrt-PCR و آغازگرهای Stem-loop در شرایط تنش خشکی در مقایسه با شرایط عادی مورد بررسی قرار گرفت. miR444,mi3979,miR529 که به ترتیب در کنترل ژن‌های دخیل در انتقال پیام اکسین، فاکتورهای رونویسی SPL و فاکتورهای رونویسی MADS نقش دارند، کاهش بیان معنی‌داری را نشان دادند. کاهش بیان miR529,miR3979 می‌‌تواند متعاقباً باعث افزایش بیان ژن‌های فسفوریبوزیل ترانسفراز، BIG,BTBZI درگیر در مسیرهای پیام‌رسانی اکسین گردد. هم‌چنین کاهش بیان miR444,miR529 نیز می‌تواند به تغییر بیان برخی فاکتورهای رنویسی MADS,SPL که در بسیاری از فرایندهای اساسی گیاه مانند نمو نقش دارند، منجر گردد. بنابراین این miRNAها در برنج با کنترل مسیرهای پیام‌رسانی هورمون اکسین و تنظیم فاکتورهای رونویسی که خود مسئول تنظیم بسیاری از ژن‌های پاسخ به تنش هستند ، در شرایط تنش نقش خود را ایفا می‌کنند.

برنج، تنش خشکی، Qrt-PCR,miRNA,