سمانه نعمتی زاد - کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی گرایش بازاریابی دانشگاه علامه طباطبائی
زهرا سقائیان لاری - کارشناس ارشد مدیریت صنعتی دانشگاه شهید بهشتی

حدود سه دهه از آغاز مطالعه در زمینه رفتارهای شهروندی سازمانی می گذرد و تعداد زیادی از این مطالعات، بر نقش واهمیت این موضوع در اثربخشی سازمانی تاکید نموده اند. در طول این مدت مدلها و ابزارهای اندازه گیری توسط پژوهشگران ارائه شده است. در این مقاله با مروری بر مطالعات انجام شده در این حوزه تلاش شده تا مدلی متمایز برای سنجش رفتار شهروندی سازمانی با تاکید بر مصادیق این الگوها در سازمان های ایرانی ارائه شود. در مدل اینپژوهش، رفتار شهروندی سازمانی در قالب هفت بعد( سعه صدر، ازخود گذشتگی، وجدان کاری، امید بخشی، پایبندی بهاصول اخلاقی، توسعه شخصی و آراستگی ) و جمعا چهل و هشت شاخص برای اندازه گیری آن ها تعریف شده است.روایی مدل پیشنهادی و ابزار اندازه گیری با استفاده از روش های تحلیل عاملی تأییدی، آزمون فریدمن و با استفاده از داده های حاصل از پیمایش انجام شده در اداره کل فرودگاه بین المللی سنجیده شده است. با توجه به نتایج حاصله، مدل و ابزار اندازه گیری پیشنهادی ویژگی های لازم برای اندازه گیری این رفتارها توسط پژوهشگران و نیز مدیران و کارشناسان شرکت ها و سازمانهای مختلف را دارا می باشد و همچنین حاکی از این است که بعد وجدان کاری بیشترین رتبه و بعد آراستگی کمترین رتبه را، در این مطالعه دارند.

رفتار شهروندی سازمانی، رفتار سازمانی