معصومه زند - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد
محمود جوان - عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، بخش مهندسی آب

پل – بند باستانی امیر روی رودخانه کر یکی از باشکوه ترین بندهای باستانی است که قدمت هزار ساله دارد و هم اکنون نیز آبرسانی به بخش از اراضی دشت کربال را بر عهده دارد. اهمیت این پل – بند به لحاظ میراث فرهنگی این مرز و بوم و نقش بسزایی که از دیرباز تاکنون در آبرسانی به اراضی اطراف تخت جمشید و دشت کربال واقع در شمال شرقی شیراز داشته است، نگارندگان را بر آن داشت تا به بررسی اقدامات انجام شده در جهت ترمیم و بازسازی بند و تاسیسات آبگیری آن بپردازند. در این راستا به پزوهش در منابع تاریخی، مطالعات انجام شده توسط مهندسیین مشاور، گزارش اقدامات اصلاحی سازمان آب منطقه ای فارس در سال های اخیر، آمار ایستگاه های هیدروگرافی موجود در محل و برداشت های میدانی از سازه اقدام شده است. نتایج این تحقیق، بیانگر نحوه آبگیری از بند در طی سالیان بقای سازه و بررسی سیستم جدید ابگیری از آن می باشد. روش جدید انحراف آب، محاسن ومعایب آن به لحاظ اصول سازه ای، هیدرولیکی و زیست محیطی و نحوه تاثیر آن بر روی نما و بقای بند باستانی امیر بررسی گردید با توجه به مستندات تاریخی، ایران در ردیف اول کشورهای سد ساز جهان قرار داشته است و سوابق سیستم های آبیاری تا حدود شش هزار سال قبل در ایران وجود دارد. نسل امروز به عنوان وارثان این میراث گرانبها می بایست در جهت حفظ و احیا این گونه ابنیه ها و اصول مهندسی حاکم بر آن قدم های بلندتری بر دارند.

بند امیر ، تاسیسات آبگیری ، رودخانه کر