فاطمه اسدی - عضو هیات علمی وزارت علوم و تحقیقات و فناوری

در قرن بیستم دانشگاه ها به سازمان های اجتماعی مهمی تبدیل گردیده اند که در توسعه ملی کشورها نقش عمده ای ایفا می نمایند. به عبارت دیگر آنها هم در ایجاد تحولات و هم در پاسخ به نیازهای برخاسته از تحولاتی که در دیگر بخش های جامعه رخ می دهند، نقش اساسی بازی می کنند.در ایران نیز طی دو دهه گذشته به منظور تنوع بخشی وایجاد فرصت های آموزشی، دانشگاه ها و موسسات غیرانتفاعی توسعه کمی چشمگیری داشته اند.این تحقیق در این راستا تلاش نمود تا با طرحی جامع و با اتکا به داده های گردآوری شده از جامعه آماری وسیع تحقیق، مهم ترین عوامل اثرگذار داخلی و خارجی در راهبردهای موسسات و دانشگاه های غیرانتفاعی در ایران را مورد بررسی قرار دهد. روش پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است. جهت گردآوری داده های موردنیاز از جامعه آماری پژوهش که شامل مدیران، اعضای هیأت موسس و اساتید دانشگاه ها و مؤسساتغیرانتفاعی کشور می باشد، از روش نمونه گیری خوشه ای با بکارگیری دو پرسشنامه استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر وضعیت داخلی و خارجی موسسات (نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید) است. تجزیه و تحلیل داده ها در ارزیابی عوامل محیط داخلی (قوتها و ضعف ها) در 24 عامل نشانگر این است مؤسسات و دانشگاه های غیر انتفاعی در ایران از نقاط قوت در ارزیابی محیطی داخلی خود برخوردار هستند. به علاوه نتایج نشان می دهد نقاط ضعف با امتیاز بالا برای موسسات و دانشگاه های غیرانتفاعی در کشور وجود دارد و در مقابل قوتها، ضعف های بالایی وجوددارد. همچنین در ارزیابی عوامل محیط خارجی (فرصت ها و تهدیدها) در 20 عامل شناسایی شده نشانگر این است مؤسسات و دانشگاه های غیر انتفاعی در ایران از فرصت های بسیاری در محیط خارجی خود برخوردار هستند. در این بخش نتایج نشان می دهد تهدیدها دارای امتیاز پایینی بوده و نشانگر این است فرصت های موسسات و دانشگاه های غیرانتفاعی در کشور در مقایسه با تهدیدات آنها بیشتر است.همچنین به تبیین ویژگیهای چشم انداز موسسات برای استفاده در مدیریت راهبردی سازمان پرداخته و در آخر پیشنهادهای نظری و کاربردی متناسب ارائه گردیده است.

موقعیت راهبردی ، چشم اندازها ، عوامل خارجی و داخلی، موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی