جواد عرفانی مقدم - استادیار گروه مهندسی علوم باغبانی و گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی دانشگاه ایلام
فردین قنبری - مدرس مدعو گروه مهندسی علوم باغبانی دانشگاه ایلام
سعدالله اکبری - کارشناس گروه مهندسی علوم باغبانی، دانشگاه ایلام

گلابی یکی از محصولات مهم میوه در خانواده گلسرخیان است که در حدود 50 کشور در مناطق معتدله مورد کشت و کار قرار می‌گیرد. شناسایی و بررسی تنوع ژنتیکی، اولین مرحله برای دستیابی به ارقام مطلوب و اصلاح ژنتیکی آن در این محصول است این تحقیق به منظور ارزیابی وجود منابع ژنتیکی گلابی در استان ایلام و مقایسه آن‌ها با برخی ارقام تجاری گلابی از گونه p. communis صورت گرفته است. بدینمنظور این تحقیق با ارزیابی بین 3 گونه مختلف از ژنوتیپ‌های وحشی گلابی استان ایلام با برخی ارقام تجاری گونه‌های اروپایی براساس صفات کمی وکیفی برگ و میوه در گروه باغبانی دانشگاه ایلام انجام شد. در این بررسی تجزیه کلاستر به روش وارد (word) و با استفاده از تمام صفات مورد بررسی صورت گرفت. نتایج تجزیه همبستگی ساده صفات، وجود همبستگی‌های منفی و مثبت معنی‌دار بین برخی صفات مهم را نشان داد. نتایج تجزیه به عامل‌های اصلی نشان داد، 7 عامل اصلی نزدیک به 88٪ از واریانس کل را توجیه می‌کند. در بین عامل‌ها، فاکتور اول و دوم که بیش‌تر مربوط به صفات کمی مرتبط با میوه و برگ بود نزدیک به 50٪ ورایانس را توجیه کرده است.

گلابی وحشی، منابع ژنتیکی، صفات مورفولوژیک، آنالیز کلاستر