علی محمد بهرامی - گروه دامپزشکی. آموزشکده دامپزشکی. دانشگاه ایلام
جبار جمالی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
کیانوش زرین کاویانی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
سیدغلامرضا موسوی - گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

مقدمه: شیر منبعی ارزشمند از نظر پروتئین، ویتامین و املاح است. با توجه به اهمیت شیر در تغذیه انسان وماده اولیه بسیاری از صنایع غذایی و افزایش روز افزون نیاز جامعه، آگاهی از ترکیبات و اطمینان از بهداشتی بود آن امری ضروری و اجتناب‌ناپذیری است. مواد و ورش‌ها: در این مطالعه 60 نمونه شیر از گاوداری‌های صنعتی شهرستان ایلام گرفته شد و از نظر ترکیبات شیر (چربی، پروتئین، لاکتوز، مواد جامد بدون چربی شیر)، PH ، تعداد سلول‌های سوماتیک و تعداد کل میرکوارگانیسم‌های شیر بررسی شدند. یافته‌های پژوهشی: نتایج نشان داد که میانگین PH و درصد چربی، پروتئین، لاکتوز و مواد جامد بدون چبی شیر به ترتیب 77/6، 2/3، 23/4، 53/8 بود. میانگین تعداد سلول‌های سوماتیک و کل میکروارگانیسم‌ها در هر میلی‌شیر به ترتیب (فرمول در متن اصلی مقاله) بود. بحث و نتیجه‌گیری: میانگین تعداد سلول‌های سوماتیک کل میکروارگانیسم‌ها و ترکیبات شیر به استثنای پروتئین در بیشتر گاوداریهای صنعتی شهرستان ایلام در محدوده طبیعی قرار داشتند که بیانگر وضعیت مطلوب بیتشر گاوداری‌های صنعتی شهرستان ایلام از نظر بهداشتی می‌باشد.

شیر، کیفیت شیر، ترکیبات شیر، سلولهای سوماتیک، کل میکروارگانیسمهای شیر