حمید عابدی فر - گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا

ساختن برای بشر یک نیاز و ضرورت ا ست. احساس نیاز به سرپناه، انسان را وادار ساخته است تا با دستکاری در محیط و عناصر طبیعی، و حتی با الهام از اشکال طبیعت، سرمشق ارزشمندی را در معماری محیط بیابد. پدیده غارنشینی، ساختن کلبه و خانه آن هم به شکل مدور، نمونه ای از پناه بردن انسان به عناصر طبیعی و الهام گرفتن از طبیعت است. اهرام سه گانه مصر و در کنار آن ها، اهرام کوچکتر، سلسله کوههای را به ذهن متبادر می سازد که نماد طبیعی است. در ایران باستان نیز نمادهایی که از اشکال طبیعت الهام گرفته شده بود، به وفور به چشم می خورد. خصلت نمادین کوه، درختانی که کاخ را احاطه می کرد، حتی باغ هایی که از عصر هخامنشی، با نام پردیس وجود داشته، مظهر و واسطه ای از طبیعت وحشی و بکر با محیط زیست طبیعی انسان بوده است. امروزه نیز معماران با بهره گیری از تکنولوژی، سعی در استفاده حداکثر از عوامل طبیعی همچون آفتاب، باد، آب های زیرزمینی و گیاهان برای تنظیم شرایط محیطی ساختمان دارند. در این مقاله سعی شده است با بررسی حالات و انواع مختلف رابطه معماری با طبیعت، معیارهایی جهت طراحی در حوزه معماری طبیعت گرا پیشنهاد گردد.

اشکال طبیعت، معماری محیط، عناصر طبیعی، نماد طبیعی، تنظیم شرایط محیطی