سروش کرمی - مدرس گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند، ایران
ساناز کرمی - دانشجو کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، ایران

بسیاری از سازمان ها مانند سازمان ملل متحد و حتی بانک جهانی در حال حاضر برنامه ها و دستورالعمل هایی اجرایی برای شهرهای پایدار دارند. این موضوع اهمیت زیاد مناطق شهری را در دستیابی به پایداری نشان می دهد. این در حالی است که تا کنون مدل جامع و اجرایی مناسبی برای هدایت و کنترل شکل گیری کالبد شهرها ارائه نشده است. شهر پایدار شهری است که ساختارهای کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی آن با رعایت ملاحظات زیست محیطی و یا به عبارتی دیگر سازگار با شرایط محیط طبیعی شکل گرفته باشد. در این پژوهش با دو سوال اساسی روبرو هستیم. اینکه شکل شهر پایدار، چه معیارهایی باید داشته باشد؟ و آیا می توان شکلی و فرمی جهان شمول برای پایدارتر ساختن شهرها ارائه کرد؟ این تحقیق سعی بر مقایسه تطبیقی و استخراج مهمترین متغیرهای تاثیرگذار در شکل گیری فرم پایدار برای شهرها دارد و در نهایت به تاثیر مستقیم اقلیم، در شکل شهر و راهکارهای دستیابی به شکل شهر پایدار خواهد پرداخت. روش شناسی این تحقیق بر مطالعات کتابخانه ای برای مقایسه تطبیقی نظریات ارائه شده در زمینه شاخص های فرم یک شهر پایدار بنا شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که فشرده بودن یا نبودن بافت شهری، به خودی خود عاملی تعیین کننده در پایداری شهر نیست و بسیاری از عوامل، خصوصا فرهنگ نقش بسیار مهمی در شکل شهر پایدار بازی می کند. شکل شهر صرفا یک بیان فیزیکی نیست بلکه جلوه های غیرفیزیکی را هم در بر می گیرد و رابطه ای دوسویه با آنها دارد.

شکل شهر، شهر پایدار، توسعه پایدار، محیط زیست شهر، شهر فونیکس