شناسایی اصول و کیفیت های عینی مرتبط با زیبایی شناسی منظر شهری نمونه موردی: محور فرهنگی - تاریخی در دشت اصفهان

منظر شهر پدیده ای عینی – ذهنی و نخستین جلوه ابعاد و ویژگی های مختلف فرهنگی، اعتقادی، اجتماعی و اقتصادی شهر است. در عصر حاضر تغییرات و اقدامات شتابزده در همه ابعاد شهری و به دنبال آن تحولات عمده کالبدی و توسعه سریع و نامتوازن شهرها، ابعاد زیبایی شناختی منظر شهرها را به حاشیه رانده و سبب شده که از اهمیت کمتری نسبت به دیگر وجوه و مسائل شهری برخوردار شود. از دیگر سو با توجه به فطرت انسان و گرایش ذاتی او به زیبایی و نیز با توجه به تاثیرگذاری زیبایی و جذابیت منظر در مطلوبیت زندگی شهروندان و ادراکات ذهنی آنان، مفهوم منظر و جایگاه زیبایی شناسانه آن و نیز کیفیت های موثر بر زیبایی آن به شکلی اجتناب ناپذیر، اهمیت می یابد. لذا در پژوهش حاضر تلاش به عمل آمده است که جهت دستیابی به هدف اصلی که شناسایی اصول و کیفیت های عینی مرتبط با زیبایی شناسی منظر شهری است، با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، پس از بررسی ادبیات موضوع و مروری بر مفاهیم زیبایی و منظر و نیز ابعاد مختلف آن، به ارائه کیفیت های عام معرفی شده توسط اندیشمندان مختلف برای محیط مطلوب پرداخته و از آن ره کیفیت های عینی و کالبدی که بیشترین تاثیر را در زیبایی شناسی داشته برگزیند و اصول و شاخص های مطالعاتی مرتبط با آن را به شکلی کلی معرفی نماید. پس از آن به سنجش و تحلیل کیفیت ها در محور فرهنگی – تاریخی دردشت اصفهان می پردازد. این محور از جمله قدیمی ترین محورهای شهر واقع در بافت تاریخی بوده و زمانی از جذابیت و مطلوبیت بالایی به دلیل وجود عناصر و نشانه های واجد ارزش بسیار برخوردار بوده که امروزه به دلایل مختلف و همگام با تحولات قرن حاضر کیفیات مختلف آن نزول یافته و زیبایی و مطلوبیت خود را از دست داده است. لذا در پایان راهبردهایی جهت افزایش کیفیت و مطلوبیت محور در راستای زیبایی آن بر اساس اصول و شاخص های معرفی شده ارائه شده است.

Keywords:

منظر شهری , زیبایی شناسی , کیفیت های محیطی , اصول و کیفیت های عینی , محور دردشت