افسانه سادات فرساد - دانشجوی دکترای بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

امنیت غذا و جان انسان یکی از تهدیدات احتمالی در حوزه غیرنظامی بوده و هدف اصلی دشمن، تحمیل زیان جانی و اقتصادی است. بهداشت عمومی و راه های پیشگیری و به حداقل رسانیدن زیان های انسانی و مالی از ماموریت های پدافند غیرعامل کشور می باشد. در دنیا دانش واکسن ها برای پیشگیری از خسارت انسانی و دامی به وجود آمده است و یکی از راه های ایمنی زایی در بدن، مصرف واکسن های خوراکی است. مطالعات گسترده در زمینه تولید و کاربرد بهینه واکسن های خوراکی در سرتاسر دنیا نتیجه پاسخ به تمایلات جوامع انسانی برای مصرف واکنس و داروهای خوراکی است. امروزه از گیاهان به عنوان سیستم های بیانی ارزشمند در تولید تجاری واکسن های خوراکی استفاده می گردد. بسیاری از واکسن های گیاهی تولید شده در سطح تجاری امن بوده و پاسخ ایمنی مناسبی را در سلول میزبان ایجاد می کنند. بیان آنتی ژن های واکسن ها در گیاهان تراریخت، راهکار مطمئنی برای تولید واکسن های خوراکی و جایگزین مناسبی برای واکسن های تزریقی به حساب می آید. تحقیقات زیادی در زمینه بهبود واکسن های خوراکی در گیاهان نظیر افزایش بیان آنتی ژن در گیاه و افزایش ایمنی زایی واکسن های تولیدی، صورت گرفته است. امروزه شماری از بیماری های عفونی از قبیل آبله، سیاه زخم و با نگرانی هایی را در مورد استفاده آنها در اعمال تروریستی به وجود آورده اند. امروزه جوامع خطر نیاز واکسن جهت واکسیناسیون بخشی یا همه افراد جامعه در مدت زمان کم را احساس می کنند. برای این منظور باید میلیون ها دوز واکسن از قبل آماده، ذخیره و در زمان کوتاهی تجدید شوند. واکسن های گیاهی از لحاظ تکنولوژی و اقتصادی بهترین گزینه، برای جایگزینی واکسن های سنتی در این زمینه هستند. در این مطالعه، پیشرفت های اخیر در حوزه استفاده از گیاهان برای گسترش واکسن های خوراکی و نقش آنها در پدافند غیرعامل مورد بررسی قرار می گ یرد.

پدافند غیرعامل، واکسن های خوراکی، زراعت مولکولی و امنیت زیستی