احد وظیفه - کارشناس مرکز پیش بینی سازمان هواشناسی کشور، سازمان هواشناسی کشور
مجید آزادی - عضو هیئت علمی پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو ، پژوهشگاه هواشناسی و علوم
مجید مزرعه فراهانی - هیئت علمی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهرا

تاثیر تفکیک افقی مدل میان مقیاس منطقه MM5 در پیش بینی برخی کمیت های جوی برای 3 مورد از سامانه های همدیدی فصل سرد سال مورد بررسی قرار گرفته است که کشور ایران را در تاریخ های 25 تا 29 مارس 2003، 19 تا 23 دسامبر 2002 و 12 تا 215 اکتبر 2004 تحت تاثیر قرار داده اند و در دو مورد اول موجب بارش سنگین بویژه در مناطق کوهستانی البرز و زاگرس شده اند و مورد سوم با ورود زبانه پر فشار یک سامانه همدیدی به سواحل شمالی کشور ضمن کاهش شدید دما (10-15 درجه سانتی گراد) بارش های سنگینی را درسواحل دریای خزر و دامنه های شمالی البرز سبب شده است که تاثیر تغییر تفکیک افقی مدل در شبیه سازی اینموردها بررسی شده است. کمیت های هواشنسای نظیر ارتفاع ژئوپتانسیلی جو در ترازهای مختلف و بارش پیش بینی مدل MM5 با تفکیک افقی 20Km, 60Km و 15Km با کمیت های متناظر تحلیل شده و دیدبانی ایستگاه های همدیدی و باران سنجی موردمقایسه قرار گرفته تا تاثیر افزایش تفکیک افقی مدل بررسی شود. با تغییر تفکیک افقی مدل، اثرات کوهستانی در مقیاس های مختلف در ایجاد بارش مورد رازیابی قرار گرفته و بدین وسیله تحلیل و صحت سنجی توسعه یک سامانه کم فشار در شرق دریای مدیترانه و حرکت شرق سوی آن از روی کشور فراهم شده است که دارای ویژگی های مشابه بارش های کوهستانی و جبهه ای همراه با فرا رفت هوای گرم و سرد و ا نتشار تاوانی پتانسیلی ترازهای فوقانی و میانی جو می باشد. نتایج نشان می دهند که اولاً مدل بخوبی قادر به شبیه سازی ویژگی های میان مقیاس سامانه ها می باشد و ثانیاً با کاهش افصله شبکه ای، میدان بارش بدست آمده از دقت بالاتری برخوردار است. همچنین برای بهبود دقت پیش بینی مدل، توجه ویژه در نمایش بهار اثرات کوهستان، تحلیل رطوبت، شبیه سازی بهتر تکنیک ها و فرایندهای ایجاد بارش و همچنین نمایش مطلوب تر شرائط مرزی و آغازگری لازم است تا صحت پیش بینی های مدل ارتقاء یابد و همچنین برای صحت سنجی با دقت بیشتر ایجاد شبکه های دیدبانی متراکم تر جهت مطالعات موردی سامانه های مشابه با دقت بیشینه از ضرورت کار می باشد.

تفکیک افقی- مدل MM5- سامانه همدیدی