مهسا تنورساز - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری، دانشگاه علوم و تحقیقات خوزستان

از دیرباز تا به امروز در ایران ورودی خانه ها از اهمیت زیادی برخوردار بوده است تا جایی که متأثر از ویژگی هایی همچون آداب و رسوم و زندگی افراد، جایگاه و وضعیت اجتماعی، سنت ها و موقعیت ورود به بنا می باشد. اینامر در شهرهای زیادی از کشورمان ایران از جمله شهر تاریخی دزفول دیده می شد. ورودی های خان های بافت قدیم شهر تاریخی دزفول به دور از یکنواختی حضور آجر در معابر، باتزئینات و قوس های هویت بخش معماری دزفول نقطه عطفی در گذرها محسوب می شود، و از تنوع بالایی برخوردار است. به طوری که هر کدام به نوبه خود حرفی برای گ فتن دارند. این آجرکاری ها در دزفول به دو شیوه خوون چینی و گره کاری توسط معماران هنرمند در شکل ها و طرحهای گوناگون، بر پایه لوزی هر کدام به زیبایی اجرا شده اند. ورودی هر خانه از سه بخش پیش ورودی، ورودی و پس از آن تشکیل شده است که در این مقاله به بررسی انواع آن به صورت توصیفی- تحلیلی پرداخته شده است. در این مقاله سعی بر آن است که چگونگی طراحی فضاهای قبل تا بعد از ورودی خانه ها در بافت تاریخی دزفول که شامل تمامی فضاهای مورد نیاز در رابطه با نوع زندگی و فرهنگ مردم این شهر چه در نما، از نظر زیبایی شناسی و هویت بخشی و چه در پلان برآورده کرده است، مورد بررسی قرار داده تا بتوان از ویزگی های معماری گذشته در طراحی های حال استفاده و نیازهای زندگی امروزی را به درستی پاسخگو باشیم.

بافت قدیم دزفول، سردرورودی، خوون چینی، گره کاری، هشتی، ساباط