ماریا کردجمشیدی - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران، دانشکده هنر و معماری
سعید امیری فر - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل، دانشکده هنر و معماری

امروزه، کیفیت و جذابیت عرصه های عمومی شهری به یکی از مهمترین خواسته های شهروندان و معیارهای سنجش کیفیت و سرزندگی شهرها مبدل گردیده است. در این میان، محدوده های پیاده به دلیل ویژگی های خود در ایجاد تعاملات اجتماعی در عصر ارتباطات مجازی و نیز تحریک اقتصادی نواحی پیرامونی و به عنوان پهنه هایی چند عملکردی که طیف متنوعی از فعالیت ها را در بر می گیرند، از نقش اساسی برخوردارند. با توجه به اینکه حس تعلق به مکان عامل اساسی در جهت ایجاد فضاهای ماندگار شهری، ایجاد هویت و معنادار شدن محیط زندگی انسان و افزایش مشارکت و تعامل اجتماعی در فضاهای عمومی شهری می باشد؛ انگیزه ای مضاعف در جهت توجه به این کیفیت در فضاهای شهری را باعث می گردد. بنابراین نیاز به تقویت حس تعلق به مکان شهروندان به فضاهای عمومی شهری در عصر حاضر احساس می گردد. با بررسی مبانی نظری و تجارب دیگر کشورها در دستیابی به مرکز شهرهای موفق، اولویت بخشی به تردد پیاده و دوچرخه آشکار می گ ردد. در این راستا ایجاد محورهای پیاده از نخستنی اقداماتی عملی در باز زنده سازی مراکز تاریخی و هویت بخشی شهرها بوده است و حداقل سه دهه است که در شهرهای مختلف جهان تجربه می شود و آثار مثبت فراوانی در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی به دنبال داشته است. در این مقاله حس تعلق به مکان در راستای اصول عابر م داری به عنوان یکی از کیفیات مهم فضاهای شهری در ایجاد یک محور پیاده مورد توجه قرار گرفته است. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر روش تحلیلی توصیفی بوده و اطلاعات مورد نیاز آن با استفاده از روش کتابخانه ای جمع آوری شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که ایجاد محورهای پیاده در شهرها علاوه بر تقویت حس تعلق استفاده کنندگان و هویت بخشی به شهرها باعث رونق کسب و کار و سرزندگی و نشاط ساکنین نیز می گردد.

محدوده پیاده، عابر مداری، حس تعلق به مکان، هویت شهری، فضاهای شهری