غلامرضا لطفی - استادیار دانشگاه علامه طباطبائی
سید معین موسوی ندوشن - مدرس دانشکده فنی و حرفه ای شهید چمران کرمان

افزایش آمار بی رویه جرم و جنایت در سطح جهان، جامعه بشری را از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، امنیتی به شدت تهدید می کند. این امر در کشور ما نیز به موازات شهرنشینی و رشد شهرها مارا با مشکلات مختلفی درگیر ساخته است. از این رو در این پژوهش امنیت در شهر کرمان از لحاظ عوامل کالبدی و زمینه ساز جرم مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. هدف این مقاله تحلیل و تبیین سطوح امنیت برخی از محلات شهر کرمان با توجه به شاخصهای کالبدی و فیزیکی زمینه ساز جرم می باشد. روش تحقیق در این پژوه، توصیفی- تحلیلی است و عمده اطلاعات و داده های پژوهش از طریق مشاهده و برداشت میدانی در محدوده محلات بدست آمده اند. برای تحلیل و رتبه بندی سطوح امنیت 6 شاخص، باز بودن فضا، فشردگی بافت، پوشش گیاهی، روشنایی معابر، مبلمان شهری و کیفیت معابر مورد بررسی و امتیازدهی قرار گ رفت. سپس با استفاده از مدل وزن دهی آنتروپی اصلاح شده ضریب تأثیر هر یک از پارامترها در کیفیت امنیت محله محاسبه و سپس با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی م عکوس سطوح کیفی هر محله و سطح ایده آل مشخص شد. براساس این مطالعات از شاخصهای بررسی شده شاخصهای، روشنایی و کیفیت معابر بالاترین و شاخص بازبودن فضا پائین ترین ضریب تأثیر را به خود اختصاص دادند و همچنین از 13 محله بررسی شده در شهر کرمان، محله امام جمعه بالاترین و محله الله آباد و طاهر آباد پائین ترین کیفیت را از لحاظ شاخصهای کالبدی زمینه ساز جرم به خود اختصاص دادند. با توجه به این نتایج ملاحظه می شود که این محلات عمدتاً در حاشیه شهر و در موج توسعه اجباری شهر قرار گرفته اند و محل سکونت افراد کم درآمد و غیر بومی هستند.

امنیت، شاخصهای کالبدی زمینه ساز جرم، تکنیک تحلیل سلسله مراتبی معکوس