محمدتقی ایمانپور - دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد
طهمورث مهرابی - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ ایران باستان دانشگاه فردوسی مشهد

جغرافیا نقش مهمی در تاریخ هر سرزمین دارد و تاریخ هر سرزمین و ناحیه بستگی زیادی به موقعیت و مکان جغرافیایی آن دارد و هیرکانیه یکی از سرزمینهایی است که به دلیل شرایط جغرافیایی و آب و هوای خاص در ایران باستان نقش مهمی در تحولات سسیاسی کهن داشته و به عنوان یکی از سرزمینهای کلیدی از جایگاه و اعتبار خاصی برخوردار بود و در منابع از این منطقه با نام های مختلفی نام برده شده است. به دلیل اهمیت استراتژیک این ناحیه اشکانیان توجه زیادی به سرزمینی که در گذشته هیرکانیه نامیده می شد داشتند و در گذشته شهرهای زیادی در آن ساختند که از جمله این شهرها می توان به دهستان، سینریکس، گرگان و تامبراکس اشاره نمود. در دوره ساسانیان نیز می توان دیوار دفاعی گرگان را که در دوره اشکانیان شروع شده و در دوره ساسانیان تکمیل شد را به آن افزود. هر چند در باره این سرزمین بحث های زیادی شده است اما تا کنون در باره محدوده هیرکانی در ایران پیش از اسلام و شهرهای ساخته شده در آن در زمان اشکانیان تحقیق مستقلی انجام نشده است. لذا این پژوهش با درک این مطلب بر آن است تا به محدوده و شهرهای ساخته شده در هیرکانیه در زمان اشکانیان با استفاده از شیوه پژوهش های تاریخی و بر اساس منابع این دوران بپردازد.

اشکانیان، ایران باستان، جغرافیای هیرکانیه، شهرهای هیرکانیه