رضا پیرایش - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی ، گروه مدیریت
بهزاد کریمی - دانشجوی کارشناسی ارشد ، رشته مدیریت بازرگانی – گرایش مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان

بهره وری یک عامل کلیدی است که به جامعه توانایی ایجاد ارزش افزوده از طریق تلفیق بهینه منابع موجود ، دانش و مهارتهای انسانی ، فن آوری ، ابزار ، مواد خام ، انرژی ، سرمایه و خدمات واسطه ای را می دهد . بطوریکه جوامع امروزی بدون تدابیر درست مدیریتی و بدون افزایش بهره وری توانایی بقا و پیشرفت را از دست خواهند داد . برای آگاهی از میزان افزایش بهره وری می بایست آن را در قالب شاخص های مختلف و در دوره های معینی اندازه گیری کرد و از نتایج اندازه گیری شاخص های بهره وری می توان به عنوان ابزاری مناسب جهت برنامه ریزی های بلندمدت در سطح سازمان استفاده کرد . در این تحقیق با استفاده از الگو و تکنیک توافق سنجی ( دلفی ) شاخص های بهره وری راه آهن منطقه شمالغرب شناسایی و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS روند تغییرات آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت . در گام های بعدی ضمن شناسایی عوامل ( متغیرهای ) کلیدی موثر در بهره وری راه آهن به بررسی رابطه میان تغییرات در این متغیرها و افزایش میزان شاخص های بهره وری و از طرفی به بررسی رابطه میان تغییرات در شاخص های بهره وری شناسایی شده پرداخته شد . بررسی های تحلیلی نشان داد روند تغییرات شاخص های بهره وری طی سالهای 1390-1385 در راه آهن شمالغرب از وضعیت مطلوب برخوردار نبوده است و میان تغییرات در متغیرهای کلیدی و افزایش میزان بهره وری رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد . در انتها براساس تجزیه و تحلیل و مطالعه و مرور متون ، سه راهکار کلی برای افزایش میزان بهره وری توصیه شد . اصلاح روشها و فرآیندها افزایش تعداد لکوموتیو و سالنهای مسافری و واگنهای باری در گردش کاهش نرخ تعرفه داخلی و نرخ تعرفه دسترسی جهت رقابت با حمل و نقل جاده ای ، همچنین راهکارهای کاهش هزینه ها و افزایش درآمدها در زیربخش های مختلف پیشنهاد گردید .

بهره وری ، شاخص ، روند تغییرات ، راه آهن منطقه شمالغرب