مهدی سمیعی - دانشجوی کارشناسی مدیریت روابط عمومی، دانشگاه جامع علمی کاربردی، تهران
مهدی حسین زاده - دانشجوی کارشناسی برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نورهشتگرد

مسئله دفاعی و نقش پدافند غیرعامل در حیات شهرها از مباحث بنیادین در مطالعات قطارهای سریع السیر و برنامه ریزی های مختلف از دوران بسیار کهن تاریخی بوده است. در این راستا شناخت اصول مرتبط باقطارهای سریع السیر و مؤلفه های شهرسازی دفاعی یکی از اصول مورد نظر در ایجاد فضایی شهری با حداقل ریسک ممکن می باشد. راهها شریانهای ارتباطی تمدن بشری بوده وهمراه با گسترش وتجهیز آنها زندگی بشر نیز توسعه یافته است ودر هر کجا و به هر دلیل که به این شریانها خللی وارد شود کل سیستم اجتماعی آسیب می بیند.امروزه یکی از اهداف مهم دشمن در از پای در آوردن ملتی که مورد هجوم قرارداده وارد کردن آسیب های جدی به این رگ های زندگی است ، بنابراین برای خنثی سازی این ترفند دشمن باید راههای مقابله با آن را شناخته وبه کاربرد. در این مقاله، هدف اساسی بررسی ابعاد مختلف پدافند غیر عامل و مولفه های دفاعی و نیز ارائه الگوی راهبردی در پدافند غیرعامل است. نتایج، حاکی از آن است که پراکندگی، پوشش و استحکامات از اصلی ترین اصول در ایمنی بوده که به دنبال آن راهکارهای بنیادینی چون؛ اعمال اصولی دسترسی ها، تعیین مکان یابی های بهینه، ایجاد استتار در فعالیت های حساس شهری، اختفا و فریب دشمن در تعیین هدف حمله از اهمیت بالایی برخوردار است. از آنجایی که هدف هر نوع طراحی شهری ایجاد اختلال در هدف گیری است لذا مکان یابی مناسب با اهداف، کاهش عرصه های آسیب پذیر، اختلال در شناسایی، کاهش اهمیت و مطلوبیت های محیطی می تواند مبنای اصلی در رویکردهای پدافند غیرعامل باشد.

پدافند،آفند، عامل، غیرعامل،عملیات روانی