ندا قسامی - معاونت غذا و دارو ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان،
زهرا اسفندیاری - معاونت غذا و دارو، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

هدف: در کشور ما به دلیل عدم شناخت مزایا و ارزش های واقعی عسل، مصرف مربا و قندهای مصنوعی به این غذای بهشتی ترجیح داده می شود. عسل دارای قندهای گلوکز و فروکتوز است که نسبت به ساکارز از قابلیت هضم راحت تر و انرژی بیشتری برخوردار است و در موارد نیاز فور بدن به قند، خوردن عسل تجویز می شود. ارجحیت دیگر عسل دارا بودن قند فروکتوز است که قابلیت جذب دیرتری نسبت به ساکارز داشته و می توان آن را به عنوان یک میان وعده غذایی مناسب جهت جلوگیری از افت قند توصیه نمود. علاوه بر این عسل را به دلیل دارا بودن ترکیبات ضدمیکروبی به عنوان یک شیرین کننده و نگهدارنده طبیعی در صنعت غذا به کار برد. روش پژوهش: هدف از این مطالعه بررسی خواص ضد میکروبی و تغذیه ای عسل به منظور ترویج استفاده از این ماده غذایی در مقایسه با شیرین کننده ای مانند ساکارز در زندگی روزمره و صنعت غذا است. نتایج و بحث: عسل یک ماده غذایی بسیار غنی و انرژی بخش است. این محصول غذایی تنها شیرین کننده ای است که به صورت مستقیم و بدون هرگونه فراوری قابلیت مصرف دارد. وجود آنتی اکسیدان و تاثیرات آن در غیرفعال کردن فعالیت رادیکالهای آزاد و در نتیجه پیشگیری از بیماریهایی مانند سرطان، دیابت و چشم در عسل اهمیت این محصول غذایی را در ارتقا و سلامت جامعه به صورت روزمره نشان می دهد. علاوه بر این عسل دارای قندهای مفیدی است که از قابلیت هضم راحت تر و انرژی بیشتر نسبت به ساکارز برخوردارند که می تواند در درازمدت قند مورد نیاز بدن را تامین نماید. عسل از تاثیرات ضد میکروبی مناسبی برپاتوژنها و میکروارگانیسم های مولد فساد در مواد غذایی برخوردار است که می توان با استفاده از این محصول در تولید غذاهای سالم با زمان نگهداری طولانی استفاده کرد و میزان مصرف افزودنی های شیمیایی را نیز در فرمولاسیون محصولات غذایی به حداقل رساند. با توجه به مزایای ذکر شده و تولید عسل های بومی و منطقه ای در کشورمان، نیاز به تحقیقات گسترده ای از خواص این عسل ها وجود دارد تا ضمن بررسی ترکیبات این گروه از محصولات، فرهنگ لازم در خصوص مصرف آنها نیز ایجاد گردد. نتیجه گیری کلی: یکی از وظایف اصلی سازمانهای سیاستگذار در امر تغذیه، ترویج و تشویق عموم مردم در بکارگیری عادات غذایی مناسب در برنامه روزانه است که در این میان عسل یکی از فراورده هایی است که باید فرهنگ سازی مناسب در خصوص شرایط تولید، بسته بندی و مصرف آن فراهم گردد. علاوه بر این باید اقدامات مناسبی در راستای استفاده از عسل به جای شیرین کننده های دیگر در صنعت غذایی کشور نیز فراهم شود.

عسل، فروکتوز، گلوکز، آنتی اکسیدان