شیما معززی - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار
امیرحسین الهامی راد - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار

از جمله نوشیدنی های پر مصرف و سودآور در جهان نوشیدنی های غیرالکلی (soft drinks) می باشند. در سال های اخیر پژوهش ها و نوآوری های متعددی در صنعت نوشیدنی ها ارائه شده اند که مهمترین آنها در ارتباط با نوشیدنی های غیر الکلی کم کالری و یا با کالری متوسط ، محصولات کاملا طبیعی ، نوشیدنی های انرژی زا ، نوشیدنی های کنسانتره ای، نوشیدنی های غنی سازی شده با ویتامین ها، مواد معدنی و ریزمغذی ها ، آب های بطری شده مانند آبهای طعم دار، آبهای با طعم میوه ای و آبهای بهبود یافته می باشند. از جمله روش های تولید این نوشیدنی ها شامل انواع پر انرژی با به کارگیری تجهیزاتی چون هموژنایزرهای فشار بالا ، میکروفلویدایزرها ، هموژنایزرهای اولتراسونیکی و یا روش های روش های کم انرژی مانند روش امولسیفیکاسیون خودبه خودی ، روش وارونگی فاز و روش دمای وارونگی فاز می باشند. به طور کلی نوشیدنی های امولسیونی از ترکیبات مختلف و تحت فرآیند های عملیاتی متفاوت تهیه می شوند که ممکن است تفاوت هایی را در ویژگی ها و پایداری محصولات نهایی ایجاد نماید. صنعت تولید نوشیدنی ها باید قادر باشد محصولات را با تقاضای مشتریان و یا باتغییرات بازار مجددا فرموله نماید. از طرفی جایگزینی ترکیبات پرهزینه موجود در فرمولاسیون با انواع کم هزینه آن و یا حذف ترکیبات نامطلوب مصرف کنندگان (مانند شکر، نمک ، رنگ ها، طعم دهنده ها و نگهدارنده های مصنوعی) و یا غنی سازی نوشیدنی ها با ترکیباتی که مورد قبول مصرف کنندگان هستند ( ویتامین ها، مواد معدنی، پروتئین ها، آنتی اکسیدان ها ، ریز مغذی ها و فیبر ها)نیز روش دیگر در ایجاد نوآوری در این محصولات است. با این وجود، هنوز چالش های زیادی جهت توسعه محصولات تجاری موفق وجود دارد . نوشیدنی های امولسیونی از ترکیبات مختلف و تحت فرآیند های عملیاتی متفاوت تهیه می شوند که ممکن است تفاوت هایی را در ویژگی ها و پایداری محصولات نهایی ایجاد نماید.

نوشیدنی های غیرالکلی ، امولسیون ها، طعم دهنده ها ، نانوامولسیون ها ، ریزمغذی ها