کاظم دهقانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد
محمد غفوری - استاد گروه زمین شناسی مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد
غلامرضا لشکری پور - استاد گروه زمین شناسی مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد

یکی از مهمترین سازه ای که در محل ساختگاه سد احداث می شود، تونل انحراف آب می باشد. تونل انحراف آب سد حاجیلرچای به منظور انحراف مسیر آب و آماده کردن ساختگاه سد جهت عملیات سدسازی در حال اجرا می باشد که طول آن 314 متر و قطر آن4/6 متر بوده و مقطع آن به صوردت نعل اسبی می باشد. این تونل با هدف انحراف مسیر آب در جناح چب سد قرار گرفته است. جنس سنگ های مسیر تونل غالبا آذرین و رسوبی بوده و بیشتر شامل آندزیت، سنگ های آذر آواری(پیروکلاست) با ناپیوستگی های زیاد و مقاومت کم و سنگ های رسوبی با مقاومت نسبتا خوب می باشد. در این مقاله با استفاده از نتایج حاصل از طبقه بندی توده سنگ های مسیر تونل به دو روش RMR و Q سیستم نگهدارنده مناسب برای زون های مختلف پیشنهاد شده اسست. همچنین با استفاده از وضعیت ناپیوستگی ها در مسیر تونل و با استفاده از نرم افزار Unwedge v3.005 به بررسی ناپایداری ساختاری در مسیر تونل پرداخته شده و وضعیت گوه های ایجاد شده در مسیر تونل نشان داده شده است.

تونل انحراف، سدحاجیلرچا، سیستم نگهداری، Unwedge v3.005