مرتضی مریدی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه تهران،
وحید اعتماد - استادیار گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشگاه تهران،
سید محمد معین صادقی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه تهران

به منظور مطالعه مراحل تحولی، با انجام جنگل گردشی های متعدد، پلاتی به مساحت یک هکتار، به شکل مربع (100*100متر) در مرحله ی نهایی توالی در توده ی راش- ممرزستان در جنگل های خیرود، نوشهر، مازندران انتخاب شد. مشخصه های نوع گونه، قطر برابر سینه و ارتفاع کل درختان و خشکه دارها مورد آماربرداری 100 درصد قرار گرفتند و در مورد خشکه دارها حجم آنها نیز محاسبه شد. در این مطالعه تعداد 314 درخت، از چهار گونه ی ممرز، راش، بلندمازو و پلت، با قطر بیشتر از هفت سانتی متر در مساحت یک هکتاری اندازه گیری شد. ممرزها با 171 پایه، بیشترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. منحنی پراکنش درختان در طبقات قطری 10 سانتی متری به شکل نمایی کاهنده و دارای چولگی به راست می باشد. بیشترین فراوانی تعداد مربوط به طبقه قطری 10 سانتی متر و کمترین مربوط به طبقات 100 تا 155 سانتی متر می باشد. موجودی حجمی در این توده 399/6 مترمکعب در هکتار محاسبه گردید. رابطه بین قطر و ارتفاع به صورت مثبت لگاریتمی به دست آمد. صددرصد خشکه دارها به شکل خشکه دار افتاده بودند. حجم خشکه دار در این توده 52 متر مکعب در هکتار اندازه گیری شد. بیشترین فراوانی درختان در طبقه ارتفاعی 10 متر و کمترین مربوط به طبقه ارتفاعی 45 متر می باشد. توده مورد بررسی با داشتن درختان مسن و فضای باز قابل توجه و نیز با توجه به ساختار عمودی و افقی مشاهده شده، به لحاظ روند تحول در مرحله نهایی توالی قرار دارد.

ارتفاع، خشکه دار، راش، ساختار، قطر برابر سینه