نینا پورالله وردی - دانشجوی سال آخر دکترای عمومی دامپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان
مسعود سامی - گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید شهید باهنر کرمان
حمید شریفی - گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید شهید باهنر کرمان
اکرم بحرینی - دامپزشک، اداره کل دامپزشکی شهرستان جیرفت

آلودگی به کلی فرم ها در مواد غذایی نشانگر شرایط غیر بهداشتی در مراحل تهیه و فراوری می باشد. کیفیت اولیه شیر خام متاثر از عواملی همچون تغذیه دام، سلامتی دام، ترکیب شیمیایی شیر و فعالیت میکروب موجود در آن بوده که بر روی محصولات نهایی تاثیرگذار می باشد. هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی شیر خام تحویلی به کارخانه پگاه شهرستان جیرفت در دو فصل زمستان و تابستان می باشد. روش پژوهش: بدین منظور در دو فصل تابستان و زمستان تعداد 90 نمونه شیر خام تحویلی به کارخانه پگاه به صورت تصادفی تحت شرایط استریل نمونه گیری شد. نمونه ها در کوتاهترین زمان ممکن در کنار یخ به آزمایشگاه منتقل شدند. از هر نمونه رقت های متوالی 5 تایی تهیه و در محیط اختصاصی مکانیکی به روش سطحی کشا داده و به مدت 48 ساعت در دمای 37 درجه سانتی گراد آنکوبه گردید. سپس کلنی های ارغوانی رنگ شمارش شدند. نتایج: در این تحقیق از 45 نمونه تابستان 37 مورد (82/22%) و از 45 نمونه زمستان 35 مورد (77/78%) آلوده به کلی فرم شناسایی شدند. بر اساس استاندارد ملی تعداد کلی فرم در شیر خام باید کمتر از 100 باشد و در تمامی نمونه هایی مثبت میزان آلودگی بیش از حد مجاز بوده و تنها 18 نمونه (20%) از نظر کلی فرم ها مجاز شناخته شدند. در مطالعه حاضر میزان کلی فرمی در دو فصل تابستان و زمستان تفاوت معنی داری نداشتند. اما تعداد بالای نمونه های آلوده نشن دهنده عدم رعایت بهداشت کافی در دامداری ها می باشد.

شیر خام، کلی فرم، جیرفت